CzęśćI
Cmentarze wojenne 1915. Sierzputy Młode, Chojny Młode po uporządkowaniu
W Zespole Szkół Ekonomicznych i Ogólnokształcących Nr 6 w Łomży dnia 12 czerwca 2014 r. odbyła się II Edycja Międzynarodowej Konferencji „Miejsca Pamięci w dialogu polsko-niemieckim”. Z tematem prezentowanym poniżej wystąpiła na tej konferencji Pełnomocnik Rektora do spraw rekrutacji mgr inż. Małgorzata Frąszczak. Temat został też poruszony na Serwisie Historycznym Ziemi Łomżyńskiej
https://historialomzy.pl/odklamac-historie-i-ocalic-prawde-dla-wspolnej-przyszlosci/
i za zgodą autorki zostają opisane bardziej szczegółowo cmentarze niemieckie wojskowe z 1915 roku w Chojnach Młodych i Sierzputach Młodych.
Redakcja Serwisu
“Poznając przeszłość kształtujemy przyszłość.
Miejsca pamięci w dialogu Polsko – Niemieckim”.
Wyższa Szkoła Agrobiznesu w Łomży
Pełnomocnik Rektora do spraw rekrutacji
mgr inż. Małgorzata Frąszczak
Nieważne jakiej są narodowości, należy im się szacunek – twierdzą studenci Wyższej Szkoły Agrobiznesu w Łomży, którzy porządkują cmentarze wojenne w Sierzputach Młodych i Chojnach Młodych
Z taką inicjatywą wystąpił ich rektor – prof. Roman Engler, który często mijał obie nekropolie w drodze do Ostrołęki i widział w jakim są stanie. Członkowie samorządu studenckiego, którzy zgłosili się na apel rektora musieli zacząć od wykarczowania drzew i krzewów, które zarastały cmentarze, usuwają zbędne rośliny, czyszczą tablice nagrobne, a tam gdzie ich nie ma formują mogiły; w planach maja także pomalowanie ogrodzeń ochronna farbą.
Z pomocą przyszli im okoliczni przedsiębiorcy – jeden użyczył narzędzi, dzięki którym sprawniej mogą pozbyć się zarośli, inny ofiarował żwir na wysypanie cmentarnych alejek.
Wolontariusze z WSA chcą zdążyć z porządkowaniem obu cmentarzy przed Dniem Wszystkich Świętych, już teraz organizują na swojej uczelni zbiórkę na znicze i kwiaty, które chcą zanieść na uporządkowane groby.
Na terenie dawnego województwa łomżyńskiego jest około 150 takich miejsc, co trzecie z nich od lat jest pozostawione samo sobie – szacuje Sławomir Zgrzywa z Biura Konserwatora Zabytków. Spoczywają na nich żołnierze z okresu I wojny światowej wielu nacji, w tym Polacy, którzy byli wcielani do armii państw zaborczych.
Cmentarz wojenny z 1915 roku w Sierzputach Młodych w czasie sprzątanie i wygląd po sprzątaniu
Cmentarz wojenny niemiecki z 1915 roku w Chojnach Młodych w czasie sprzątanie i wygląd po sprzątaniu.
Tekst i zdjęcia tej części opracowała mgr inż. Małgorzata Frąszczak
Część II. Cmentarze przed uporządkowaniem
Cmentarz żołnierzy niemieckich z okresu I wojny światowej w Sierzputach Młodych przed porządkowaniem. 2008 rok.
Numer karty gminnej ewidencji zabytków: 38
Nr karty ewidencyjnej w archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków: 169
Nr i data wpisu do rejestru zabytków: A -526 z 6. 12.1994 roku
Cmentarz położony po południowej stronie szosy Łomża – Ostrołęka, na skraju lasu, otoczony współczesnym ogrodzeniem betonowym. Cmentarz założony w 1915 r. Rozmieszczony na planie prostokąta o dłuższym boku orientowanym wzdłuż linii E-W. Układ całości czytelny, kwater i mogił nieczytelny. Przy południowej części ogrodzenia, centralnie umieszczony został betonowy krzyż z inskrypcją „98 DEUTSCHEN – SIE STARBEN – FURS VATERLAND”. Na cmentarzu pochowanych jest 98 żołnierzy niemieckich poległych w czasie działañ 1 wojny światowej oraz polegli w okresie międzywojennym.
Cmentarz porośnięty roślinnością zielną i samosiewkami drzew. Niezbędne jest okresowe usuwanie roślinności oraz inwentaryzacja mogił.
Kartę założyła dr Małgorzata Karczewska 28.05.2005 r.
Obecnie cmentarz uporządkowany przez studentów WSA w Łomży.
Informacja to udostępniona została przez Urząd Gminy Łomża
Krzyż na cmentarzu
Cmentarz od Szosy Ostrołęckiej
Cmentarz od Szosy Ostrołęckiej 2
Cmentarz wojenny żołnierzy niemieckich w Chojnach Młodych z 1915 roku. Zdjęcia z 2008 roku. Wygląd cmentarza przed sprzątaniem.
Nr karty gminnej ewidencji zabytków: 4
Nr karty ewidencyjnej w archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków: 133
Nr i data wpisu do rejestru zabytków: A-257 z 27.02.1987 r.
Cmentarz założony w 1915 r. Położony po północnej stronie szosy Ostrołęka- Łomża, na N od szosy, na granicy gmin: Łomża i Miastkowo. Przestrzeń pomiędzy szosą a S częścią cmentarza nasadzona młodnikiem sosnowym. Założony na planie kwadratu. Teren cmentarza otacza współczesny parkan betonowy. W centralnej części cmentarza umieszczono obelisk z ciosów granitowych w
formie graniastosłupa. Wokół niego, w czterech rzędach od strony południowej (rzędy o przebiegu E-W) oraz w dwóch rzędach od strony północnej (rzędy o przebiegu E-W) oraz od strony wschodniej i zachodniej (rzędy o przebiegu N-S) rozmieszczone ziemne mogiły jednostkowe z nagrobkami z kamienia narzutowego (granit) w formie prostopadłościanu. Inskrypcja na obelisku odnowiona.
Cmentarz zachowany w dobrym stanie; wymaga okresowego koszenia roślinności zielnej. Konieczna szczegółowa inwentaryzacja i renowacja nagrobków.
Kartę założyła dr Małgorzata Karczewska.
Materiał udostępniony został przez Urząd Gminy Łomża
Widok na cmentarz od strony wschodniej
Tablica na pomniku
Opracowanie tej części materiału Redakcja Serwisu.
Zdjęcia Henryk Sierzputowski
1 comments
Serdeczne dziekuje dla duzo prace pamecie o pierwciej wojne swatowej, pokazujac, ze pojednanie jest czesto mozliwe miedze norod.
Nie wiem jezeli jest lista z nazwiska niemce zolnieze ? Jezeli jest, szukam grob Medard GEBEL (zakonem Marianistem), urodzone we Alsacji i zmarul w Lomze w 17/09/1915 r.
Bog zaplac
O. Eddie ALEXANDRE
Marianista
O.