Ludzie więc chlubią się, że wielkich znali,
K’temu jedynie,
Iż nie poznają się na wielkim mali
Pierwej, aż zginie.
„Wielkość” 1861, C.K. Norwid.
Nie udało się mi dołączyć fotografii gen br. Władysława Markiewicza – Dowbora. Jednak ze stron internetowych zebrałem informacje, które przybliżą czytelnikom nie tylko jego postać lecz również mało do tej pory znaną epopeję wojsk Korpusu Ochrony Pogranicza z wrześniu 1939 r. W zbiorach Państwowego Archiwum w Białymstoku Oddział w Łomży jest rękopis Nr 227 sporządzony w Łomży 22 maja 1890 r., z którego wynika, że Władysław Wincenty Markiewicz urodził się 15 grudnia 1883 r. w Mariampolu ( prawdopodobnie w guberni suwalskiej –
Władysław Wincenty Markiewicz – Dowbor, syn Wiktora i Stanisławy z Michałowskich. Doktor medycyny – chirurg, dyplom na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu w Charkowie w 1910 r. Podczas I wojny światowej w szeregach Armii Polskiej we Francji. Po powrocie do Polski pełni służbę w 13 Dywizji Piechoty, następnie w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu na stanowisku starszego lekarza. Jednocześnie jest oficerem nadetatowym w VIII batalionie sanitarnym w Toruniu i szpitalu wojskowym w Ciechocinku. Od 3 maja 1922 r. major ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 r. Od 31 marca 1924 r. podpułkownik, komendant szpitala Obszaru Warownego „Wilno” w Wilnie. Od 1 styczni 1933 r. pułkownik z pierwszą lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, w grupie lekarzy. Od czerwcu 1934 r. Szef Służby Zdrowia Korpusu Ochrony Pogranicza . KOP- formacja wojskowa czasu pokoju, utworzona w 1924 r. do ochrony wschodniej granicy II Rzeczypospolitej przed penetracją agentów i terrorystów zwartych uzbrojonych oddziałów dywersyjnych przerzucanych przez sowieckie służby specjalne z terenu ZSRR na terytorium II rzeczypospolite. W maju 1938 r. przeniesiony w stan spoczynku. Mieszkał w Warszawie przy ulicy Mianowskiego nr 3 m. 2. W dniu 3 września 1939 r. płk Władysław Markiewicz – Dowbor ze sztabem KOP ewakuowany z Warszawy do Brześcia, a później do Pińska.
17 września 1939 r. Korpus Ochrony Pogranicza na Polesiu i Wołyniu wziął na siebie ciężar powstrzymania sowieckiej agresji na Polskę. Pomimo braku ciężkiego sprzętu, odpowiedniej ilości amunicji i łączności przez dwa tygodnie wojsko to mężnie stawiało czoła agresorowi ze wschodu. Żołnierze zgrupowania gen. bryg. Orlika -Ruckmena wyczerpani długim marszem, przekroczyły rzekę Bug, stając na odpoczynek w rejonie Kosynia na północ od Chełma. 30 września podjęły dalszy marsz w kierunku Parczewa, by dołączyć do Samodzielnej Grupy Operacyjnej (SGO) „Polesie” , dowodzonej przez gen. br. Franciszka Kleeberga. Przy próbie przejścia szosy Włodawa – Lublin w miejscowości Wytyczno doszło do boju z dobrze uzbrojonymi sowieckimi oddziałami, nacierającymi od strony Włodawy. Po całodziennej walce, wobec zdecydowanej przewagi wrogich wojsk, gen. bryg. Orlik Ruckmann nakazuje odwrót i rozwiązuje ugrupowanie. Część żołnierzy dołącza jednak do SGO „Polesie”, i walczy w słynnej bitwie pod Kockiem. Płk Władysław Markiewicz – Dowbor dostał się do niewoli prawdopodobnie po bitwie pod Wytycznem. Do wiosny 1940 r. przebywał w obozie jenieckim w Starobielsku. Zamordowany w Charkowie, lista starobielska poz. 2193. Odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych, Złotym Medalem Pamiątkowym za wojnę 1918-1921 „Polska Swemu Obrońcy” oraz Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.
Postanowieniem nr 112-48-07 z 5 października 2007 r. Prezydent Lech Kaczyński pośmiertnie mianował między innymi płk Władysława Markiewicza – Dowbora do stopnia generała brygady Mon. Pol. Nr 85, poz. 885). Awans ten ogłoszono kilka dni później w Warszawie podczas uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Opracowano na podstawie:
1. http://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_Markiewicz-Dowbor;
2. http://pl.wikipedia.org/wiki/Korpus_Ochrony_Pograniczahttp://pl.wikipedia.org/wiki/Bitwa_pod_Wytycznem;
3. http://1939.pl/organizacja/wosjko-polskie/korpus-ochrony-pogranicza.htm
4. http://www.muzeumsg.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=128:suba-zdrowia-i-opieka-weterynaryjna-1918-1939&catid=9:zaopatrzenie-i-opieka&Itemid=22
5. http://www.moikrewni.darmowefora.pl/index.php?topic=73.0
6. http://pl.wikipedia.org/wiki/Gubernia_suwalska)
Sieradz, 20 lipca 2012 r. Adam Sobolewski
6 comments
Gdzie w końcu urodził się Władysław Wincenty Markiewicz – Dowbor w Łomży czy w Mariampolu?
Z aktu zgłoszenia nr 227 z dnia 22 maja 1890 r. wynika wyraźnie, że Wiktor Markiewicz zgłosił urodzenie swego syna Władysława Wincentego w Łomży dopiero po siedmiu latach od jego urodzenia, w miejscowości Mariampol w dniu 15 grudnia 1883 r. Do tej pory ten fakt nie dostrzegli historycy i publicyści, którzy moim zdaniem niezbyt uważnie zaznajomili się z tym dokumentem w języku rosyjskim. Jest wprawdzie trudno czytelny, dzięki jednak pomocy pani Danuty Bzury załączyłem jego tłumaczenie. Dwa następne archiwalne dokumenty, tj. akt urodzenia w Łomży w dniu 22 stycznia 1888 r. Cezarego Wojciecha Markiewicza, (młodszego brata Władysława Wincentego Markiewicza) i akt zgonu w Łomży w dniu 14 września 1892 r. ich matki Stanisławy Markiewicz z domu Michałowskiej są w trakcie tłumaczenia. Trochę cierpliwości, i mniej złośliwości panie Maćku.
Panie Adamie, gdzie Pan wyczuwa złośliwość. Ciekawi mnie tylko dlaczego są dwa akta urodzenia. Ur. 15 grudnia 1883 roku w Mariampolu i drugi ur. 15 grudnia 1883 w Łomży (Wikipedia 1 z artykułu powyżej). Teraz już wiem.
Szanowny Panie, dobrze , ze w końcu trafiłem na jakiś ślad do Pana,
GW prowadzi Listę nagłych zgonów i jest pytanie:
czy zna Pan późniejsze losy wspol-ofiar wypadku z biskupem Stanisławem Łukomskim?
Wdzięczny będę za odpowiedz.
Krzysztof Cierpisz
Szanowny Panie Krzysztofie.
Mam nadzieję, że wkrótce będę mógł z Panem porozmawiać i przekazać skromną informację na ten temat. Jest on nadal nie wyjaśniany do końca z różnych powodów.
A propos. Dzisiaj dowiedziałem się, że kolonia Podborze, gdzie 26 X 1948 r. doszło do tragicznego wypadku śp. biskupa Stanislawa Łukomskiego, od 1 stycznia br. jest wsią.
Moja poczta elektorniczna: adasob41@gmail.com, tel. domowy 43 822 23 35.
Pozdrawiam serdecznie – Adam Sobolewski
Wspomina Pan o akcie urodzenia Cezarego Markiewicza z 22.01.1888 r i akcie śmierci Stanisławy Markiewicz z 1892r., że są w trakcie tłumaczenia kiedy będziemy mogli poznać to tłumaczenie uważam że mogą być tam zawarte ciekawe informacje.