Rozdział V. Działalność programowa drużyn oraz środowisk harcerskich
str. 273-276
Henryk F. Karwowski HR
Poczta Harcerska ZHP 101 Łomża
Poczty harcerskie istnieją prawie tak długo, jak polski ruch harcerski – jest to wyspecjalizowana forma pracy młodzieży harcerskiej. Pierwsza poczta harcerska powstała tuż po wybuchu I wojny światowej w dniu 27 lipca 1914 roku na terenie Małopolski nosiła nazwę Poczta Narodowa, zadaniem jej była obsługa pocztowa organizacji „Wolność Polski” oraz „Centralnego Komitetu Narodowego”. W tym samym roku na terenie Łodzi i Warszawy powstała Tajna Poczta Skautowa. Nie zabrakło również harcerskich kurierów i pocztylionów podczas wojny w latach 1919 – 1920.
W okresie II wojny światowej w 1943 Szare Szeregi organizują Harcerską Pocztę Leśną w Białej Podlaskiej – przenoszącą listy partyzantów do rodzin jak również meldunki dowództw poszczególnych oddziałów partyzanckich. Po wybuchu Powstania Warszawskiego już 2 sierpnia 1944 r. harcerki i harcerze Szarych Szeregów na terenie Śródmieścia zorganizowali Harcerską Pocztę Polową. W dniu 4 sierpnia 1944 r. szefem Harcerskiej Poczty Powstańczej na terenie całej Warszawy został mianowany ppor. hm. Przemysław Górecki ps. Kuropatwa. Poczta ta w dniu 6 sierpnia 1944 r. została oficjalnie uznana przez władze wojskowe i cywilne. W ciągu 63 dni powstania pocztowcy w harcerskich mundurach przenieśli ponad 150 000 przesyłek. Wielu z nich zginęło lub zostało rannych.
Dla uczczenia tego zdarzenia Naczelnik ZHP rozkazem L.9/1992 z dnia 19 czerwca 1992 roku ustanowił dzień 6 sierpnia – Dniem Poczt Harcerskich. To właśnie Oni byli wzorcem dla współcześnie działających harcerzy – pocztowców, którzy w okresie powojennym, w pokojowych już warunkach i w innych celach organizowali naszą Specjalność Poczt Harcerskich. Powojenne poczty harcerskie kontynuują służbę i tradycję tamtych bohaterskich poczt poprzez szeroko pojętą działalność szkoleniową i wydawniczą, realizację zainteresowań i kreatywność zrzeszonych w nich ludzi. Szerokie spektrum działania poczt oraz rozległy i zróżnicowany program wynika z odmienności środowisk, w których działają te poczty harcerskie, ich potrzeb i możliwości. Młodzi harcerze – pocztowcy mogą rozwijać swoje zainteresowania rysownicze, graficzne i wydawnicze, uczyć się gospodarności. Warto dodać, że działalność wszystkich poczt harcerskich stanowi trwały i pokaźny dorobek Harcerstwa Polskiego. Aktualnie poczty harcerskie dążą do pomnażania tego dorobku z myślą, że:
„Nie w jednym domu ktoś kiedyś schowa,
Jak zeschłej róży pąk,
Dobre, życzliwe i ciepłe słowa
– pocztę z harcerskich rąk…”
Nasza Poczta Harcerska ZHP 101 Łomża została powołana na wniosek dh. Henryka Franciszka Karwowskiego rozkazem Komendanta Łomżyńskiej Chorągwi ZHP im. Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Narew” rozkazem L.5 z dnia 1 maja 1989 r. jako jednostka tejże Chorągwi. W Naczelnictwie Poczt Harcerskich Wydziału Specjalności GK ZHP została ona zarejestrowana pod numerem 101. W skład ówczesnej PH 101 weszli – Naczelnik PH hm. HF Karwowski HR, zastępca NPH – phm. Tadeusz Babiel, członek – pwd. Małgorzata Karmiłowicz.
Z czasem, tuż przed likwidacją naszej Chorągwi, Poczta Harcerska 101 Łomża rozpoczęła swą działalność przy 36 Łomżyńskiej Harcerskiej Drużynie Pożarniczej „Wigilowie” im. Mariana Wojciecha Śmiarowskiego–Rawicz, jako że Naczelnik poczty jednocześnie reaktywował i prowadził tę drużynę. W momencie, gdy 36 ŁHDP „Wigilowie” została pozbawiona harcówki przy SP nr 10 (moment reorganizacji szkolnictwa w Łomży) i jej działalność została zawieszona – PH ZHP 101 Łomża działa samodzielnie, jako klub specjalnościowy. W pracach udzielają się harcerze i instruktorzy z różnych jednostek 95-letniego Harcerstwa Łomżyńskiego. Są wśród nich m.in.: hm. Ludwik Żelechowski HR (†), phm. Marek Sejmej, pwd. Adam Ulatowski, pwd. Michał Krupa, dh. Grzegorz Grabowski itp. PH ZHP 101 Łomża współpracuje ze wszystkimi, którzy chcą rozwijać swoje zainteresowania rysownicze, graficzne, wydawnicze i kolekcjonerskie.
Dewizą PH ZHP 101 Łomża jest: „Nauka, zabawa, pomoc, współpraca”. Najważniejszymi zadaniami są:
– ustalona pomoc w świadczeniu usług Poczty Polskiej podczas obsługiwanych imprez harcerskich i nie tylko,
– propagowanie za pomocą wydawnictw wydarzeń, rocznic i świąt harcerskich i państwowych, propagowanie harcerstwa, poczt harcerskich i filatelistyki,
– nauka budowy własnych zbiorów i ich wystawiennictwo,
– wymiana z innymi pocztami harcerskimi w Polsce doświadczeń wydawniczych,
– kształtowanie poczucia estetyki i rozwijanie umiejętności zainteresowanych udziałem w służbie tejże.
Członkowie naszej Poczty uczestniczyli w cyklicznych ogólnopolskich zlotach Naczelnictw Poczt Harcerskich (Nowa Huta, Warszawa, Sobótka, Perkoz, Głodówka, Chorzów, Kokotek), złazach i zbiórkach polowych (Wetlina, Suche Potoki, Starachowice, Wąchock, Kielce, Marzenin, Kraków, Szamotuły i Łomża).
Emitujemy kartki i koperty PH, projektujemy i wykonujemy znaczki okolicznościowe, bloczki i arkusiki, proporczyki, datowniki i stemple okolicznościowe. Oferujemy pełną obsługę wszelakich imprez. Obsługiwaliśmy imprezy poszczególnych hufców Ziemi Łomżyńskiej, chorągwiane, centralne, a nawet kilka międzynarodowych (Holandia, Czechy, Litwa, Niemcy). Na przestrzeni 20-letniej działalności członkowie PH 101 pełnili służbę na Jamboree w Holandii, na Zlotach Skautów w Pradze, Sanoku a w ubiegłym roku w Chorzowie „Silesia’2008” oraz podczas trzech Zjazdów ZHP, Światowego Zlotu ZHP w Pająku, Zegrzu i Gnieźnie, gdzie wydawnictwa nasze ponoć podobały się uczestnikom, a koneserzy starali się je nabyć do swoich kolekcji wydawnictw skautowskich i harcerskich.
W kolejnych latach swojej działalności zdobywaliśmy wysoko punktowane miejsca podczas Ogólnopolskich Plebiscytów na najładniejsze wydawnictwa w gronie wszystkich Poczt Harcerskich… Za swoją działalność otrzymaliśmy mnóstwo dyplomów, dwa puchary, jedną odznakę i medal…
Dotychczas wydaliśmy 90 kopert PH, 79 kartek pocztowych PH, 24 datowniki PH, 41 stempli okolicznościowych PH, 20 rodzajów wydruków na wydawnictwach Poczty Polskiej, 29 rodzajów znaczków okolicznościowych PH, 13 bloczków okolicznościowy PH oraz 8 całostek PH.
Nasz projekt został wykorzystany do wykonania okolicznościowego datownika Poczty Polskiej z okazji 580-lecia Nadania Praw Miejskich Łomży. Byliśmy autorami i sponsorem datownika Poczty Polskiej z okazji 120-rocznicy urodzin dh. Szarego, a jednocześnie organizatorami Zlotów ku upamiętnieniu Jego postaci wśród Harcerstwa Polskiego.
Wszystkich chętnych zapraszamy do współpracy, wymiany korespondencji, wydawnictw oraz doświadczeń.
Oferujemy wykonawstwo:
- Okolicznościowych kopert i kart PH według projektów własnych i powierzonych,
- Znaczków drukowanych lub tłoczonych na papierze i folii samoprzylepnej oraz zaproszeń,
- Okolicznościowych proporczyków laminowanych,
- Pełną obsługę imprez harcerskich, szkolnych itp. (wideofilmowanie, fotoreportaże i dostosowanie powyższych wydawnictw do potrzeb danej imprezy).
- Polecamy prowadzenie warsztatów z dziedziny naszej specjalności.
Fot. Naszywka oraz znaczek z okazji Polowej Zbiórki Naczelników Poczt Harcerskich w czasie Zlotu Druha szarego w dniach 6 – 8.03.2009 r.