… Gros tomu wypełniły jednak materiały odnoszące się do lat późniejszych. To także bardzo ciekawa lektura. Redakcja zadbała o konkurs autorów, znalazłem wśród nich nazwiska osób mi znanych, ale bynajmniej nie z działalności harcerskiej, że wspomnę o prof. Henryce Sędziak, Stanisławie Ogrodniku, Eugeniuszu Mioduszewskim. Przewijają się nazwy drużyn, rocznice, święta, niezapomniane wizyty. Kto dziś pamięta o Domu Harcerskim, na wieczną wartę harcerską odeszli nasi poprzednicy w sztafecie pokoleń harcerzy Rzeczypospolitej. To zrozumiałe, że najwięcej miejsca zajmują wspomnienia z obozów wakacyjnych (poczynając od „kultowego” w Morgownikach w 1957 r.), wędrówek, rajdów, akcji, dalekich wyjazdów. Ważne, że można dowiedzieć się o reperkusjach w Łomży i w regionie wywołanych przez wydarzenia przełomowe dla całego Związku (lato 1950 r., zjazd łódzki w XII 1956 r., nadzwyczajny katowicki we IX 1990 r.). I harcerze łomżyńscy zachłysnęli się powstaniem województwa, zacisnęły się wówczas więzi z bardziej odległymi miastami, czego dowodem obecność w tomie III materiałów m.in. z Czyżewa, Miastkowa, Nowogrodu i Wysokiego Mazowieckiego. Mniej jest świadectw postaw druhen i druhów w latach przełomu solidarnościowego i stanu wojennego oraz w 1989 r.
Można snuć i inne jeszcze uwagi, rozważać, rozdzielać pochwały. Najważniejsze, że tom III „Harcerstwo łomżyńskie wczoraj i dziś” stał się faktem. Mocni historią świętujmy stulecie ruchu, który ubogacił Łomżę i region, przyczynił się walnie do wychowania kolejnych pokoleń, wpisał w legendę pięknej polskiej ziemi. To wielka satysfakcja dla będących wziąć na służbie harcerzy! Raz jeszcze gratuluję i pozdrawiam.
Adam Czesław Dobroński, prof., członek honorowy TPZŁ
Rozdział I
HARCERSTWO W POLSKIEJ
RZECZPOSPOLITEJ LUDOWEJ
Harcerskie wspomnienia
Str. 107 – 112
hm. Ryszard Goździewski
Harcerstwo łomżyńskie w latach 1962-1972
Przez pewien okres decyzją Komendy Chorągwi na terenie miasta i powiatu działały dwa hufce; hufiec miasto i hufiec powiat. Stan taki istniał do m-ca lutego 1962 r. Struktura organizacyjna była następująca;
– Hufiec Miasto – Henryk Zieliński społeczny komendant,
Irena Udwald instruktor etatowy.
– Hufiec Powiat – Stanisław Bajko etatowy komendant,
Mirosława Niedźwiecka etatowy namiestnik zuchowy.
W lutym 1962 r. zostałem przeniesiony z Gołdapi, gdzie byłem komendantem hufca – do Łomży. I w tymże miesiącu decyzją komendanta Chorągwi ponownie scalono oba hufce w jeden. Obaj byli komendanci odeszli z pełnionych funkcji, a ja zostałem mianowany na komendanta Hufca.
W latach 1965-1967 odeszły z pracy w hufcu Irena Udwald i Mirosława Niedźwiecka. Do pracy przyszły Elżbieta Szrajer i Halina Stypułkowska. W tym też czasie wprowadzono zasadę kadencyjności, czyli władze hufca z wyboru.
Rada Hufca z wyboru, w skład której wybierano członków komendy, a ta z kolei wybierała komendanta i zastępców. Wprowadzono również podział biura komendy na referaty i tak:
– Ryszard Goździewski – komendant hufca i kierownik referatu młodszoharcerskiego, do którego wchodzili wybrani drużynowi i komendanci szczepów.
– Stanisław Ogrodnik – zastępca komendanta społeczny.
– Elżbieta Szrajer – zastępca komendanta, kierownik referatu zuchowego, (namiestnik zuchowy).
– Halina Stypułkowska – kwatermistrz hufca, kierownik referatu starszoharcerskiego.
W skład referatu zuchowego, jak i starszoharcerskiego wchodzili drużynowi, komendanci szczepów.
– Wiesława Piłaszewicz – przewodniczący hufcowej Komisji Rewizyjnej.
Ruchem harcerskim były objęte wszystkie szkoły podstawowe i średnie. Stan ilościowy drużyn w wielu szkołach pozwalał na organizowanie szczepu. Szczepy istniały w Szkołach Podstawowych Nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, a na terenie Szkoły Podstawowej Nr 8 działały drużyny tzw. „Nieprzetartego Szlaku”. W terenie były szczepy w Jedwabnem, Nowogrodzie, Wiźnie. W tzw. jednoklasówkach działały drużyny zuchowe. Na terenie szkół średnich w Łomży poza drużynami istniały Kręgi Instruktorskie. Krąg Instruktorski działał również w miejscowych jednostkach wojskowych, w skład którego wchodzili zawodowi oficerowie i podoficerowie. Komendant Hufca sprawował również funkcję kierownika rejonu, w skład którego wchodziły Hufiec Kolno, Zambrów, Grajewo i Wysokie Mazowieckie.
Na terenie hufca było wiele drużyn specjalnościowych: pożarnicza, służba ruchu, sanitarna, turystyczna.
Duchowym i finansowym wsparciem dla hufca była Powiatowa Rada Przyjaciół Harcerstwa, której kolejno przewodniczyli:
– Bronisław Makieło – wiceprzewodniczący Powiatowej Rady Narodowej,
– Romuald Łazarowicz – przewodniczący Powiatowej Rady Narodowej.
Jak w całym związku, drużyny realizowały zadania ogólnopolskie, np.: obozowa akcja letnia, nieobozowa akcja letnia, „Lato Wiejskich Drużyn”, „Wakacje Drużyn Miejskich”, Akcja Zima (opieka nad zwierzętami i ptakami), Akcja Niewidzialnej Ręki (pomoc ludziom). Ponadto Komenda Hufca opracowywała własne zadania, np. rozgrywki o charakterze sportowo–zabawowym o puchar komendanta Hufca, pomoc Wietnamczykom (zorganizowano sprzęt, jak rowery, torby sanitarne kompletnie wyposażone, latarki sygnalizacyjne itp.). Sprzęt ten przekazano ambasadzie Północnego Wietnamu. Dzięki pomocy nadleśnictwa uzyskaliśmy teren w Nowym Młynie pod bazę obozową, a na jej zagospodarowanie materiały z rozbiórki domu przy ul Kowalnej. Tam odbywały się kursy dla zastępowych LDW i WDM oraz w czasie wakacji obozy. Hufiec był współorganizatorem, z Komendą Chorągwi, Manewrów Techniczno–Obronnych drużyn i Służby Zdrowia, które odbyły się w Łomży. Pomocy również udzielił szpital i powiatowy oddział LOK. Harcerze z Łomży uczestniczyli też w akcji obozowej Hufca Łomża i akcji „Razem” w Gibach nad jeziorem Gieret w powiecie Sejny.
Przygotowania do Ogólnopolskich Manewrów Techniczno–Obronnych odbywały się w Staczach nad jeziorem Rajgrodzkim pow. Ełk. Przy Liceum Pedagogicznym działał Harcerski Zespół Artystyczny, a przy szczepie w Szkole Nr 2 Harcerska Orkiestra hejnalistów i werblistów (orkiestrą kierował Stanisław Ogrodnik).
Nie sposób wymienić wszystkie poczynania programowe hufca na przestrzeni 10 lat. Nie byłoby takiego rozwoju harcerstwa, gdyby nie zaangażowanie kadry instruktorskiej i – co bardzo ważne – samych rodziców i miejscowych władz.
KADRA INSTRUKTORSKA
Kadra rekrutowała się przede wszystkim z nauczycieli i Młodzieżowych Kręgów Instruktorskich Liceum Pedagogicznego i Technikum Przemysłowo–Pedagogicznego. Nie sposób wymienić z imienia i nazwiska wszystkich, gdyż też zmieniali się. Jedni odchodzili, drudzy przejmowali pałeczkę i hufiec wzrastał liczebnie. Samych tylko drużyn młodszo-harcerskich było ponad 100, drugie tyle zuchowych i starszoharcerskich. Do tego doliczyć należy członków młodzieżowych Kręgów Instruktorskich, którzy nie prowadzili drużyn – to było ogromne grono instruktorów. Większość z nich uczestniczyła w szkoleniowych zimowiskach, kursach w Cieplicach, Warszawie, bardzo wielu zdobyło stopień harcmistrza, podharcmistrza. Uważam za swój obowiązek wymienić nazwiska, które pamiętam. I tak:
– Wspomniani poprzednio Stanisław Ogrodnik, zastępca komendanta hufca i komendant szczepu Szkoły Nr 3,
– Wiesława Piłaszewicz – komendant szczepu, Szkoła Podstawowa Nr 6, przewodnicząca Komisji Rewizyjnej,
– Irena Kamińska – komendant szczepu Szkoły Nr 1,
– Teresa Sierzputowska – komendant szczepu, Szkoła Nr 5 i członek Komendy Hufca,
– Alina Goździewska – komendant szczepu, Szkoła Nr 4,
– Alina Cichocka – komendant w Nowogrodzie, członek Rady Naczelnej ZHP,
– Halina Matejkowska – komendant szczepu w Wiźnie,
– Jerzy Cichowicz – członek referatu zuchowego i Komendy Hufca,
– Henryka Sędziak – członek referatu starszoharcerskiego, opiekun drużyny w TPP,
– Eugeniusz Mioduszewski – opiekun drużyny w Technikum Weterynaryjnym,
– Barbara Zielińska – drużynowa, Szkoła Nr 2,
– Barbara Brajczewska – opiekun drużyny w Technikum Ekonomicznym,
– Maria Skowrońska – referent szczepu, Szkoła Nr 7,
– Henryk Bagiński – drużynowy, Szkoła Nr 7, instruktor ds. Młodzieżowej Służby Ruchu,
– Ryszard Kurpiewski – instruktor, Szkoła w Śniadowie,
Niech wybaczą mi Ci, których nie wymieniłem, ale ludzka pamięć jest zawodna.
Komendantem hufca w Łomży byłem 10 lat.
W marcu 1972 r. pałeczkę przejęła Elżbieta Szrajer.
Łomża, październik 2012 r.
Materiał pobrano z Harcerstwo łomżyńskie wczoraj i dziś. Tom III. Rozdz. I
/red/
Poprzedni rozdział: https://historialomzy.pl/harcerstwo-lomzynskie-wczoraj-i-dzis-tom-iii-rozdz-i-strony-103-106/
Następny rozdział: https://historialomzy.pl/harcerstwo-lomzynskie-wczoraj-i-dzis-tom-iii-rozdz-i-strony-112-113-hm-barbara-brajczewska/
Dziękujemy za przeczytanie artykułu :)
Jeśli chcesz być informowana(-y) o nowych artykułach, to polub naszą stronę na https://www.facebook.com/historialomzy
oraz
zgłoś swój akces do grupy na FB:
https://www.facebook.com/groups/historialomzy
