Od redakcji:
W redakcyjnym cyklu „Był taki dzień …”, przedrukowujemy za zgodą autora, treść postu zamieszczonego na profilu FB administrowanym przez Muzeum Północno-Mazowieckie w Łomży.
14 Maj
Jan Czochański ok. 1910 roku.
Rok
1906 – wybuchł strajk w wytwórni guzików Icka Garbara
1921 – nastąpiło otwarcie po przebudowie teatru „Reduta” Jana Czochańskiego
W 1873 roku, Marian Śmiarowski ówczesny właściciel zajazdu „Pod Złotym Koniem” zlikwidował stajnię znajdującą się przy tym obiekcie i zaadaptował ją na salę teatralną. Dziesięć lat później w 1883 roku Śmiarowski sprzedał zjazd Teofilowi Czochańskiemu. Sala ze sceną po byłych stajniach, zwana teatrem Czochańskiego, została przez niego przebudowana i powiększona przez dobudowę lóż co dało możliwość pomieszczenia w niej około dwustu osób – na miejscach na parterze i w 20 lożach na galerii. Teofil zawarł małżeństwo z Heleną córka Pawła Zaremby szlachcica legitymowanego, właściciela wsi Budne. Z czterech synów Teofilowi i Zofii pozostaje przy życiu tylko jeden, najmłodszy Jan. Po wybuchu wojny Jan Czochański pozostał w Łomży by opiekować się rodzicami, a zwłaszcza ciężko chorą, na serce, matką. Jako jedynak uzyskał zwolnienie z wojska więc mógł aktywnie zająć się animacją ruchu teatralnego na terenie miasta, organizował zespoły amatorskie i wystawiał sztuki teatralne. W 1919 roku władze budowlane zamknęły sale teatralną Czochańskiego ze względu na jej stan techniczny. W 1921 roku przystąpił on do jej przebudowy stawiając sobie za punkt honoru stworzenie w Łomży placówki teatralnej. Chcąc powiększyć salę zajął część restauracji, dawny bufet i dwa gabinety zostały zmienione na poczekalnie – westybul teatralny, z kolei dawne foye i loże zostały zburzone i tym sposobem powstała duża sala z widownią, dwa razy większą od poprzedniej. Widownia teatru jasna z kolorowym fryzem wycinankowym i rozetami kurpiowskimi pomysłu architekta Rudolfa Macury, w wykonaniu J. Malinowskiej tworzyła bardzo ładną całość z poczekalnią utrzymaną tym samym stylu. Rudolf Macura był architektem, artystą malarzem, etnografem, kolekcjonerem. Studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych u Józefa Mehoffera oraz architekturę u Józefa Gałęzowskiego. Ze względu na „panującą drożyznę” Czochański postanowił przebudowę sali rozłożyć na dwa etapy, pierwszy to remont parteru, powiększenie zaś sceny oraz budowanie lóż odłożyć do realizacji za dwa lata. Walcząc z trudnościami finansowymi przy remoncie, którego kosztorys przekroczył półtora miliona, Czochański musiał oprzeć swą działalność na finansujących się projektach. Postanowił zatem urządzić obok sali teatralnej – kinematograf. „Funkcjonowanie teatru świetlnego pozwoli mi na codzienne eksploatowanie sali, powiększy dochody i da możliwość sprowadzania do Łomży dostatecznie wyszkolonych zespołów dramatycznych”. W dniu 14 maja 1921 roku nastąpiło otwarcie przebudowanego teatru Czochańskiego. Gospodarz podczas tej uroczystości krótko zarysował program jaki ma zamiar realizować w tej sali „ chce wznowić w naszym mieście teatr dramatyczny, ma zamiar wynajmować sale na koncerty, przedstawienia amatorskie, odczyty, a na to by to wszystko sfinansować urządza kino-teatr. Teatrowi nadał nazwę „Reduta”. Już 16 i 17 czerwca w teatrze Czochańskiego „Reduta” odbyło się amatorskie przedstawienie Piosenek Ułańskich W. Bunikiewicza. Do rejestru handlowego Sądu Okręgowego w Łomży pod numerem 1252 wpisany został Kinematograf „Reduta” Jan Czochański, egzystuje od 15 maja 1921 roku, właściciel Jan Czochański siedziba właściciela ul. Dworna 24, siedziba firmy ul. Szosowa 3. /JJ/
1934 – położenie kamienia węgielnego pod budowę szatni i trybun krytych dla 600 osób na stadionie przy ulicy Zjazd
1947 – poświęcenie kamienia węgielnego pod odbudowę klasztoru panien benedyktynek
1968 – rozpoczęto budowę sali gimnastycznej w Zespole Szkół Ekonomicznych w Łomży
autor: Jerzy Jastrzębski
Dziękujemy za przeczytanie artykułu :)
Jeśli chcesz być informowana(-y) o nowych artykułach, to polub naszą stronę na https://www.facebook.com/historialomzy
oraz
zgłoś swój akces do grupy na FB:
https://www.facebook.com/groups/historialomzy
