Od redakcji:
W redakcyjnym cyklu „Był taki dzień …”, przedrukowujemy za zgodą autora, treść postu zamieszczonego na profilu FB administrowanym przez Muzeum Północno-Mazowieckie w Łomży.
30 Maj
Rok
1809 – z Łomży wyruszył przeciwko wojskom austriackim batalion 13 pułku piechoty, batalion strzelców pieszych i kawaleria pułku ułanów
15 kwietnia 1809 VII Korpus arcyksięcia Ferdynanda d’Este wkroczył w granice Księstwa Warszawskiego. Maszerującemu w kierunku Warszawy korpusowi zastąpił drogę książę Józef Poniatowski na czele dwukrotnie słabszych sił polskich. Po nierozstrzygniętej bitwie, 19 kwietnia, pod Raszynem, Austriacy zajęli Warszawę. Poniatowski oddał nie ufortyfikowaną stolicę i przegrupował swoje siły na prawą stronę Wisły na Pragę, fortyfikowaną w latach 1807-1809 przez Napoleona. Ostatecznie armia polska zajęła pozycje w rejonie Modlina i Serocka i tam się uporządkowała. Położenie armii księcia Józefa było dość trudne z uwagi na dysproporcję sił własnych w stosunku do wojsk arcyksięcia oraz bliskość granicy austriackiej. Poniatowski zajął się więc reorganizacją podległych mu sił. Uzupełniono stany pułków, powiększono stan artylerii. Do armii przybył batalion strzelecki, ostrołęcki tzw. „kurpików”. Postanowiono powiększyć szeregi wojska zarządzając pobór w departamentach Księstwa niezagrożonych przez Austriaków. Do takich departamentów należał departament łomżyński. Dekretem królewskim z 26 grudnia 1807 roku prefektem łomżyńskim został hr. Jan Lasocki. Z tej okazji odbyło się uroczyste wprowadzenie prefekta do budynku, przy Starym Rynku opodal ratusza, który został wyremontowany i przeznaczony na jego mieszkanie. Uroczysty pochód, w którym uczestniczyły cechy rzemieślnicze z chorągwiami i dziewczęta w bieli sypiące kwiaty, podążał od siedziby władz departamentowych ulicą Kozią do Starego Rynku, gdzie w domu około Ratusza miał zamieszkać prefekt /dom ten rozebrano w 1970 r./. Dla upamiętnienia tego wydarzenia zmieniono nazwę ulicy z Koziej na Rządową. W departamencie łomżyńskim mimo ostrych napięć między przedstawicielami naczelnych władz powstańczych, pobór do wojska postępował stosunkowo szybko. Raportem z dnia 22 kwietnia 1809 roku prefekt departamentu informował że „uzbrojenia idą pospiesznie i porządnie, ponieważ zasłonione są od nieprzyjaciela liniowym wojskiem, któremu posiłki i żywność dawać mogą”(Protokoły Rady Stanu….Toruń 1965, t. II, cz. I str..319). W raporcie z 23 maja podano informacje o formowaniu się dwóch regimentów – siódmego jazdy liczącego 600 umundurowanych ludzi i trzynastego regimentu piechoty licznego 1000 osób. Pod koniec maja gen. Zajączek, jako dowódca naczelny w departamentach leżących na prawym brzegu Wisły, rozkazał gen. Krasińskiemu przybyć do Serocka. W związku z tym Krasiński 30 maja wyruszył z Łomży z batalionem 13 pułku piechoty, liczącym 880 żołnierzy, batalionem strzelców pieszych – 450 żołnierzy i kawalerią z pułku ułanów – 450 koni, a komendę w Łomży pozostawił gen. Karwowskiemu. Jeszcze przed zakończeniem walk z Austriakami utworzono w Łomży obóz jeniecki dla Austriaków, którzy próbowali się przedostać do Prus. Cały departament łomżyński do 5 czerwca wystawił ogółem 9923 ludzi, w tym 8912 piechoty i 753 jazdy. /JJ/
1811 – Żydzi z Łomży zwrócili się do prefekta Departamentu Łomżyńskiego o zezwolenie na założenie kahału
1906 – kozacy płazowali szablami tłum mieszkańców Łomży uniemożliwiających konwojowanie więźniów
1928 – odbył się mecz piłki koszykowej pomiędzy Gimnazjum Tadeusza Kościuszki a Gimnazjum Piotra Skargi wynik 32 : 10
— odbył się mecz piłki koszykowej pomiędzy uczennicami Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego a uczniami Szkoły Mierniczej , seminarzystki przegrały mecz wynikiem 15 : 10
1932 – zarząd ŁKS postanowił powołać sekcje żeńską, która zostanie podzielona na dwie grupy – lekkoatletyczną i gier sportowych
1936 – rozpoczął się strajk okupacyjny 238 robotników zatrudnionych w cegielniach w Łomżycy, w Starej Łomży oraz w kaflarni Kaczyńskiej w Łomży
1975 – mecz międzynarodowy pomiędzy reprezentacjami Polski i NRD do lat 18, wynik 2 : 1 dla Polski
1982 – z rąk biskupa Mikołaja Sasinowskiego ksiądz Edward Samsel przyjął sakrę biskupią w katedrze łomżyńskiej
/red/
autor: Jerzy Jastrzębski
Dziękujemy za przeczytanie artykułu :)
Jeśli chcesz być informowana(-y) o nowych artykułach, to obserwuj naszą stronę na https://www.facebook.com/historialomzy
oraz
zgłoś swój akces do grupy na FB:
https://www.facebook.com/groups/historialomzy
