Łomża. Ulica Krótka

Ulica Krótka, na początku XIX wieku Widna. Ulicą Krótką w tym czasie, ponieważ nie było przebitej ulicy od Nowego rynku do rzeki przebiegał Trakt warszawsko-petersburski, ponownie Krótka, w okresie międzywojennym przez jakiś czas Berka Joselewicza, od 1 lutego 1940 roku Maksyma Gorkiego, po wojnie ponownie Krótka. W XVI wieku na ulicy Krótkiej kończyła się, zabudowa miasta, od strony zachodniej. Z zabudowy przedwojennej niewiele pozostało, tak jak ulica Długa, tak i ulica Krótka została w większości zniszczona wskutek działań wojennych. Pozostały, Dom Wejrocha, Krótka 2, przez długie lata powojenne mieściła się na parterze najsłynniejsza łomżyńska mordownia „Satyr”. Po przemianach był w pomieszczeniach po Satyrze sklep z wykładzinami. Obecnie prawdopodobnie przejęli ten budynek spadkobiercy. Kamienica Krótka 1 w której obecnie mieści się Kantor Wymiany Walut. Jest jeszcze kamienica w narożniku ulicy Krótkiej i ulicy Długiej. W tej kamienicy właśnie w latach do I wojny światowej mieściła się na parterze księgarnia Piotra Iwanickiego, wydawcy pocztówek, drukarnia Blumowicza i od 1917 roku księgarnia Jana Czochańskiego. Na ulicy Krótkiej 11 mieściła się Żydowska Szkoła Lewińskiego. Obecna ulica Krótka łączy ulicę Dworną z ulicą Rządową na której w lewo od ulicy Krótkiej przed wojną był Kościół Ewangelicki, zniszczony w 1944 roku przez Niemców. W miejsce zniszczonych budynków przedwojennych na ulicy Krótkiej wybudowano obok Domu Wejrocha budynek mieszkalny na Kurzej Łapce, Krótka 4 i szczytem do ulicy Długiej mieszkalny trzypiętrowy Krótka 6 (obydwa odnowione w latach 2005-2006 w ramach rewitalizacji Starówki). Widać jakie były zniszczenia porównując zabudowę z lat 1914 i 1915 z obecną. Ulica Krótka w większości, to niewielkie sklepy, niektórzy sprzedają też własne wyroby (czapnik) i kilka niewielkich zakładów usługowych. W latach powojennych na ulicy Jatkowej i ulicy Krótkiej znajdował się jeden z większych, czy nawet nie największy w Łomży zakład wulkanizacyjny Pana Jana Trzcinko.

1,2,3 Dom Wejrocha (1912 r.)  narożnik ulicy Krótkiej i ulicy Dwornej.
4. Widok ulicy Krótkiej od ulicy Długiej do ulicy Dwornej 1915 rok.
5. Widok ulicy Krótkiej do Dwornej, obecnie.
6. Narożnik ulicy Rządowej i ulicy Krótkiej 1914 rok
7. Widok ulicy Krótkiej od strony ulic Długiej w kierunku ulicy Rządowej.
8. Ulica Krótka 1 z XX wieku.
9. Dom na Kurzej Łapce Krótka 4, powojenny.
10. Budynek z lat 60-tych XX wieku. Krótka 6
11. Narożnik ulicy Krótkiej i Długiej, patrząc w stronę ronda strona prawa. Odbudowany po wojnie.
12. Narożnik ulicy Krótkiej i ulicy Długiej, lewa strona, z lat międzywojennych Trochę zmieniony.
13. Krótka 7, budynek z 1885 r.
14. Krótka 14 własność Artura von Poussela magistar praw ocalał po wojnie.

15. Dow Baer (Berek) Joselewicz (ur. 17 września 1764 w Kretyndze – zm. 5[1] lub 8 maja[2] 1809 pod Kockiem) – polski kupiec pochodzenia żydowskiego, pułkownik wojska polskiego, oficer Legionów Polskich we Włoszech. Obraz Juliusza Kossaka.

16. Śmierć Berka Joselewicza obraz Henryk Pillati z 1867 roku.

Opracowano na podstawie:

Donata Godlewska – Dzieje Łomży od czasów najdawniejszych do rozbiorów Rzeczypospolitej XI w. – 1795 r.

 Witold  Jemielity – Dzieje Łomży Tysiącletnie

Anna Pańkowska, Justyna Piechocka –  Nazewnictwo Miejskie Współczesnej Łomży

http://pl.wikipedia.org/wiki/Berek_Joselewicz