Łomża. Ulica Wojska Polskiego

Na początku XIX wieku Dzisiejsza ul. Wojska Polskiego miała już międzynarodowe znaczenie. Była ona częścią Traktu Warszawsko – Petersburskiego łączącego kraje nadbałtyckie przez Warszawę z zachodnią Europą. Już wtedy wiedziano, że najkrótsza droga z krajów nadbałtyckich na zachód Europy prowadzi przez Łomżę, czego nie mogą zrozumieć obecne władze województwa Podlaskiego, którzy uporczywie metodą faktów dokonanych chcą poprowadzić współczesny Trakt Warszawsko – Petersburski przez Białystok, niszcząc po drodze unikatową na skalę światową przyrodę w Dolinie Rospudy. Na początku XIX w.Trakt Warszawsko – Petersburski, początek  XX wieku do I wojny światowej obecna ulica Wojska Polskiego nazywała się Ulicą Szosową. Na początku lat XX-tych była to ulica Ostrołęcka. W 1934 przemianowano ją na ulicę Żwirki i Wigury. Od 1 lutego 1940  nazwana została przez Rosjan ulicą Kirowa. W1946 roku ponownie została ulicą Ostrołęcką, ale nie na długo, bo 21-12-1949 roku zostać ulicą Stalingradzką. Dnia 20-12-1956 została już do chwili obecnej ulicą Wojska Polskiego. Zabudowa ulicy Wojska Polskiego to kilka zabytkowych kamienic począwszy od ulicy Nowogrodzkiej do wysokości ulicy Glogera, Ogród Spacerowy założony w założony w 1842 roku, cztery budynki wielorodzinne na osiedlu Słonecznym przy wojska Polskiego, cztery budynki wielorodzinne przy Bawełnie. Pozostała zabudowa to budynki jednorodzinne wybudowane przy końcu lat 60-tych i w latach 70-tych, oprócz kilku budynków ocalałych z zawieruchy wojennej. Największą inwestycją była jednak przy ulicy Wojska Polskiego budowa w latach 60-tych i 70-tych XX wieku początkowo Fabryki Jedwabiu, potem Zakładów Bawełnianych, po których do dzisiaj zostały tylko budynki po nich zagospodarowane częściowo przez prywatne hurtownie. W latach 80-tych największą budową przy ulicy Wojska Polskiego była budowa Kościoła p/w św. Brunona z Kwerfurtu.

1. Zjazd z ronda na ulicę Wojska Polskiego. Zdjęcie zrobione z dachu budynku Długa 1.
2. Budynek PKO BP.  Postawiony po to by zasłonić Dom Partii przed Stachem Konwą  grożącemu pięścią z pomnika.
3. Wjazd na plac Pocztowy od ulicy Wojska Polskiego.
4.  Widok na ulicę 3 Maja od ulicy Wojska Polskiego.
5.  Skwer Pocztowy od skrzyżowania 3  Maja z Wojska Polskiego.
6. Wiejska od Woj. Pol.
7. Widok na ulicę Nowogrodzką, od ulicy Wojska Polskiego.
8,9. Budynki z XIX wieku od ulicy Nowogrodzkiej do ulicy Ogrodowej. Wojska Polskiego, 2, 4.
10,11. Budynki z lat 30 – tych  XX  wieku. Woj. Pol. 6,8.
12. Budynek w którym mieści się jedyne kino łomżyńskie. Poprzednio, stajnie carskie, teatr, restauracja Pod Złotym Koniem. Obok Klub Bonar.
13. Widok na ulicę Ogrodową.
14. Komenda Miejska Policji w Łomży
15,16. Budynki mieszkalne z końca XIX wiekuu. Od Komendy Policji do narożnika ulicy Polowej. Wojska Polskiego  11, 13,15,17.
17. Zachód słońca na ulicy Wojska Polskiego przy Parku im. Jakuba Wagi.
18. Skrzyżowanie ulicy Woj. Pol. z ulicą Polową.
19. Ogród Miejski. Widok od ulicy Ogrodowej na zachód.
20. Ogród Miejski im. Jakuba Wagi, od ulicy Polowej w kierunku Ronda.
21, 22.  Budynki mieszkalne od ulicy Polowej na zachód. Wojska Polskiego 19, 21, 23.
23, 24, 25, 26.  Budynki mieszkalne wielorodzinne z lat 70-tych XX wieku. Wojska Polskiego 25, 27, 29 budynki ZGM, 31 budynek ŁSM.  W budynku Wojska Polskiego 27 mieszkały władze nowo powstałego województwa łomżyńskiego w 1975 roku. Dla nich łączono po dwa lub trzy mieszkania w jedno.
27. Budynek z końca XIX wieku, narożnik ulicy  Wojska Polskiego i ulicy Glogera,  przed rozbiórką.
28. Budynek w budowie na miejscu rozebranego.
29. Ulica Glogera od ulicy Woj. Pol. Ulica łącząca ulicę Woj. Pol. i ulicę Nowogrodzką.
30. Reszki budynku po młynie Pana Boreckiego. Obecnie niewielki sklep spożywczy.
31. Pas terenu niezabudowanego od ulicy Sikorskiego do Wojska Polskiego, który przeznaczony był na budowę linii kolejowej do Pisza.
32. Taki sam pas terenu, tylko od ulicy Wojska Polskiego do ulicy Nowogrodzkiej.
33. Widok na ulicę Wojska Polskiego od ulicy Glogera w stronę Placu Kościuszki.
34. Widok na ulicę Wojska Polskiego od ulicy Glogera w stronę ulicy Sikorskiego.
35. Widok na Ulicę Makową. Utworzono ją zgodnie z uchwalą nr lX/43/75 MRN w Łomży z dn. 30 wrze­śnia 1975 r. na osiedlu Słonecznym. Sąsiaduje z ulicami: Wojska Polskiego, Kwia­tową i Chabrową.
36. Widok na os. Słoneczne od ulicy Makowej w stronę ulicy Sikorskiego
37. Widok na ulicę Partyzantów. Powstała na mocy uchwały nr XII/60/76 MRN w Łomży dn. 20 lipca 1976 roku. Położona jest na osiedlu Młodych jako jedna z głównych ulic, rozciągająca się między ulicami Wojska Polskiego i Przyjaźni.
38. Dawny  sklep z meblami, obecnie rozebrany.
39. Budynek wybudowany w miejscu dawnego sklepu meblowego.
40. Widok na ulicę Chabrową od strony Wojska Polskiego. Istnieje dzięki uchwale nr IX/43/75 MRN w Łomży z dn. 30 września 1975 roku. Położona jest na osiedlu Słonecznym i łączy się z ulicami: Wojska Polskiego, Makową i Różaną.
41.  Widok na ulicę Wyzwolenia od strony ulicy Wojska Polskiego. Istnieje od 20 lipca 1976 r. na mocy uchwały nr XII/60/76 MRN w Łomży. Usytuowana jest na osiedlu Młodych i stanowi jedną z głównych ulic, położoną równolegle do ul. Sikorskiego. Łączy ulice Nowogrodzką i Wojska Polskiego.  Nazwa wiąże się z wyzwoleniem Łomży spod okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej.
42. Skrzyżowanie ulicy Wojska Polskiego z ulicą Sikorskiego.
43. Widok na Osiedle Słoneczne od ulicy Sikorskiego.
44. Widok na Osiedle Młodych od ulicy Partyzantów.
45.  Widok na Osiedle Młodych od ulicy Sikorskiego.
46.  Osiedle Nowa Łomżyca od ulicy Sikorskiego.
47.  Osiedle Łomżyca od ulicy Sikorskiego, w stronę ulicy Spokojnej.
48.  Ulica wojska Polskiego, od ulicy Sikorskiego w stronę Placu Kościuszki.
49. Ulica Woj. Pol. od ulicy Sikorskiego w kierunku Ostrołęki.
5o. Widok na ulicę Spokojną. Powstała tuż przed II wojną światową lub bezpośrednio po niej257. Znajduje się na Łomżycy, jako jedna z najdłuższych ulic tego osiedla. Łączy się z ul. Wojska Polskiego i al. Legionów.
51.  Widok na ulicę Harcerską. Powstała zgodnie z uchwałą nr XIII/33/79 MRN w Łomży z dn. 29 listopada 1979 roku na osiedlu Nowa Łomżyca. Usytuowana jest między ulicami: Winiar­skiego, Kaczeńców, Krętą i Zgody.
52.  Osiedle Nowa Łomżyca od ulicy Harcerskiej stronę Ulicy Sikorskiego.
53.  Osiedle Nowa Łomżyca od ulicy Harcerskiej w stronę ulicy Polnej.
54.  Widok na ulicę Fabryczną.  Powstała między 1934 a 1946 rokiem13 i początkowo nazywała się Droga do Fabryki,   z czasem zostało zmienione na ulicę Fabryczną. Prowadziła do fabryki cegieł.                                                                               55.  Osiedle Łomżyca od ulicy Fabrycznej w stronę ulicy Spokojnej.
56.  Osiedle Łomżyca, od ulicy Fabrycznej w stronę Kościoła św. Brunona.
57.  Stary Dom Dziecka. Budynek z początku XX wieku. Podwyższony o jedno piętro w latach 2006-2007 z odnowioną elewacją.
58.  Widok na ulicę Kwadratową. Powstała tuż przed II wojną światową lub bezpośrednio po niej.167 Usytu­owana jest na osiedlu Łomżyca między ulicami: Wojska Polskiego, Piaskową, Krzy­wą, Poprzeczną, Nowoprojektowaną i Wesołą.59. Widok na ulicę Nowoprojektowaną. Powstała w połowie XX wieku na osiedlu Łomżyca. Łączy się z ulicami: Wojska Polskiego, Krzywą i Wesołą.
60.  Widok na ulicę Polną. Powstała pod koniec lat trzydziestych łub w połowie czterdziestych XX wie­ku155. Znajduje się na osiedlu Staszica i łączy ulice Wojska Polskiego i Wesołą.
61, 62, 63.  Kościół p/w św. Brunona. Fasada. Kościół murowany w dwóch kondygnacjach pw. św. Brunona Bonifacego z Kwerfurtu wybudowany w latach 1977-1987 pobłogosławiony 15.07.1978 przez Biskupa M. Sasinowskiego i konsekrowany 20.09.1987 r. przez Biskupa łomżyńskiego Juliusza Paetza.
64.  Salon Fiata.
65.  Widok na ulicę Rzemieślniczą.
66.  Ulica Wojska Polskiego, od Kościoła w stronę ulicy Sikorskiego.
67.  Ulica Wojska Polskiego, od kościoła w stronę ulicy Poznańskiej.
68.   Osiedle Staszica od kościoła, do ulicy Wesołej, prawa strona.
69.   Osiedle Łomżyca, od kościoła do ulicy Wesołej, lewa strona.
70.   Widok na ulicę Wesołą w stronę Gazowni.
71.   Widok na ulicę Wesołą w stronę ulicy Nowogrodzkiej.
72.    Osiedle Łomżyca od ulicy Wesołej, do ulicy Poznańskiej.
73.   Osiedle Staszica od ulicy Wesołej do Łomżyczki.
74.   Budynek OSP Łomżyca.
75.   Widok na ulicę Piwną.
76.    Rzeka Łomżyczka, od mostu w stronę Gazowni.
77.    Rzeka Łomżyczka od mostu w stronę ulicy Nowogrodzkiej.
78.    Hurtownia mięsa i wędlin, Dantex.
79.    Widok na ulicę Browarną.
80.    Ulica Wojska Polskiego, od Poznańskiej w stronę kościoła.
81.    Rondo, widok na ulicę Poznańską.
82.    Rondo, widok na ulicę Browarną.
83.   Ulica Wojska Polskiego od Poznańskiej w stronę Ostrołęki.
84.   Budynek zabytkowy właścicieli Dantexu.
85.   Osiedle Narew od strony Ostrołęki.
86.   Wyższa Szkoła Agrobiznesu założona w 1996 roku, początkowo siedzibą WSA była w Zespole Szkół Rolniczych w Marianowie, 5 grudnia 1997  WSA otrzymała od władz miasta Łomży budynek biurowy po byłej Bawełnie.
87.   Fontanna przy  WSA.
88.    Osiedla Bawełna od strony Ostrołęki.
89.   Mini Market.
90.    Przychodnia lekarska byłej Bawełny, obecnie niepubliczny Ośrodek Zdrowia.
91.    Sklep Spożywczy Fenix PSS-u Społem.
92.   Rejon pocztowy przy Osiedlu Bawełna.
93, 94. Ulica Studencka powstała Pod koniec 2008 roku  i biegnie od ulicy   Wojska Polskiego do dawnego biurowca Bawełny obecnie wyższa Szkoła Agrobiznesu.
95.   Ulica Wojska Polskiego od Studenckiej do Ulicy Poznańskiej.
96.   Wojska Polskiego od Bawełny w stronę Fadomu.
97.   Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej. Zaopatruje całe miasto w ciepło.
98.   Widok na hale produkcyjne byłej Bawełny.
99.  Wojska Polskiego od cmentarza w stronę miasta.
100.   Wojska Polskiego od cmentarza w stronę Ostrołęki.
101.   Nowo budowany kościółek na cmentarzy przy ulicy Wojska Polskiego.
102.  Cmentarz przy ulicy Wojska Polskiego.
103.   Fabet, firma która powstała z byłego Fadomu. Obecnie Grupa CB. To francuska firma rodzinna, istniejąca od ponad 110 lat, z siedzibą w Ferques. W jej skład wchodzi obecnie 40 firm.
104.  Zajazd Fadom. Powstał w budynku biurowca byłego Fadomu.Stacja Paliw Orlen.
105.  Hurtownia ogrodnicza Ogrodom.
106.  Stacja paliw Orlen
107.  Schronisko dla bezdomnych psów Arka
108.  Celbuda. Przedwojenny budynek dróżnika.
110.  Wjazd na ulicę Wojska Polskiego, od strony Ostrołęki.
111, 112.  Al. 3 Maja (dzisiejsza Wojska Polskiego)
113.  Ulica Szosowa z kamienicą narożną. Widok od Polowej do Placu Pocztowego (1913 rok).
114. Ulica Szosowa. Widok od ulicy Polowej do Placu Pocztowego (1914 rok).

Temat opracowany jest na podstawie:

1. Witold Jemielity -“Dzieje Łomży Tysiącletnie”
2. mgr Jolanta Deptuła  (rozdz. XI, XII), mgr Donata Godlewska  (rozdz.II, III IV V VI), mgr Czesław Nicewicz  (rozdz. I, IX, X), mgr Zdzisław Sędziak  (rozdz. VII, VIII) – “Łomża i województwo. Krajobraz i architektura”
3.Czesław Nicewicz – “Województwo Łomżyńskie. Przewodnik”
4. Maria Kałamajska – Saed – “Katalog Zabytków Sztuki Województwo Łomżyńskie”
5. Witold Jemielity – “Łomża w okresie międzywojennym”
6. Adam Dobroński – “Łomża w latach 1866 – 1918”
7. Donata Godlewska – “Dzieje Łomży od czasów najdawniejszych do rozbiorów Rzeczypospolitej XI wiek – 1793”
8. Czesław Brodzicki, Donata Godlewska – “Łomża w latach 1794-1866”

Źródła zdjęć:

Zdjęcia Łomży współczesnej wykonane przez autora tematu.
Zdjęcia Łomży przedwojennej:
www.lomza.glt.pl
www.bagnowka.com
www.szukamypolski.com

Jeżeli coś pomyliłem, lub pominąłem, będę wdzięczny za sprostowanie.