historialomzy.pl
  • Kontakt Messenger
  • Kategorie
    • Zagadki
    • Miasta
      • Łomża
      • Drozdowo
      • Nowogród
      • Śniadowo
      • Jeziorko
      • Sławiec
    • Wspomnienia
      • Ludzie
      • Jan Paweł II
    • Wojsko
    • Okruchy Historii
      • Wspólna Praca
      • II wojna światowa
      • Rekonstrukcje
      • Powstanie styczniowe
      • ŁTW
    • Kultura Ludowa
      • Gmina Jedwabne
      • Gmina Miastkowo
      • Gmina Nowogród
      • Gmina Piątnica
      • Gmina Przytuły
      • Gmina Śniadowo
      • Gmina Wizna
      • Gmina Zbójna
      • Gmina Łomża
    • Zabytki
      • Kościoły
      • Pomniki
      • Ulice
      • Budowle
    • Poezja
    • Redakcyjne
  • Książki
    • Kronika Panien Benedyktynek
    • Stefan Wyszyński Prymas Polski
    • Chrystus Wczoraj, Dziś, Zawsze
    • Czarne Lata
    • Historia leśnej polany
    • Filip Sulimierski – słownik
    • Harcerstwo
      • Harcerstwo Tom I
      • Harcerstwo Tom II
  • Redakcja
    • Redaktorzy
    • Regulamin
    • Media o nas
    • Wolontariusze
    • Zaloguj
  • Polecane
    • Nazwiska łomżyńskie
    • Łomża mojego dzieciństwa
    • Ziemia Łomżyńska i jej mieszkańcy w latach 1944-1956
    • Jeziorko – Historia leśnej polany
    • Miejsce Pamięci Narodowej w Jeziorku
    • Dzieje Łomży. Tysiącletnie.
    • Historia kołem się toczy
    • Wspomnienia łomżyniaka
    • Harcerstwo Łomżyńskie Wczoraj i Dziś
    • Czas przeszły. Wspomnienia
    • Łomżyńskie Towarzystwo Wioślarskie
    • Lokacja Łomży
    • Czarne Lata na Łomżyńskiej Ziemi
    • Moja Łomża
    • Miejsce Pamięci Narodowej w Jeziorku
Wyróżnienia Serwisu:
Doroczna Nagroda FRDL 2012 pod patronatem Narodowego Centrum Kultury i Polskiego Komitetu ds. UNESCO
Nagroda Prezydenta Łomży w Dziedzinie Kultury 2015
Honorowa Odznaka za zasługi Łomżyńskiego Towarzystwa Naukowego im. Wagów
Grupa do rozmów na FB
Grupa HistoriaLomzy na FB
OBSERWUJ NAS
0
0
Kontakt
Serwis Historyczny Ziemi Łomżyńskiej Serwis Historyczny Ziemi Łomżyńskiej
0
0
historialomzy.pl
  • Home
  • Kategorie
    • Zagadki
    • Miasta
      • Łomża
      • Drozdowo
      • Nowogród
      • Śniadowo
      • Jeziorko
      • Sławiec
    • Wspomnienia
      • Ludzie
      • Jan Paweł II
    • Wojsko
    • Okruchy Historii
      • Wspólna Praca
      • II wojna światowa
      • Rekonstrukcje
      • Powstanie styczniowe
      • ŁTW
    • Kultura Ludowa
      • Gmina Jedwabne
      • Gmina Miastkowo
      • Gmina Nowogród
      • Gmina Piątnica
      • Gmina Przytuły
      • Gmina Śniadowo
      • Gmina Wizna
      • Gmina Zbójna
      • Gmina Łomża
    • Zabytki
      • Kościoły
      • Pomniki
      • Ulice
      • Budowle
    • Poezja
    • Redakcyjne
  • Książki
    • Kronika Panien Benedyktynek
    • Stefan Wyszyński Prymas Polski
    • Chrystus Wczoraj, Dziś, Zawsze
    • Czarne Lata
    • Historia leśnej polany
    • Filip Sulimierski – słownik
    • Harcerstwo
      • Harcerstwo Tom I
      • Harcerstwo Tom II
  • Redakcja
    • Redaktorzy
    • Regulamin
    • Media o nas
    • Wolontariusze
    • Zaloguj
  • Polecane
    • Nazwiska łomżyńskie
    • Łomża mojego dzieciństwa
    • Ziemia Łomżyńska i jej mieszkańcy w latach 1944-1956
    • Jeziorko – Historia leśnej polany
    • Miejsce Pamięci Narodowej w Jeziorku
    • Dzieje Łomży. Tysiącletnie.
    • Historia kołem się toczy
    • Wspomnienia łomżyniaka
    • Harcerstwo Łomżyńskie Wczoraj i Dziś
    • Czas przeszły. Wspomnienia
    • Łomżyńskie Towarzystwo Wioślarskie
    • Lokacja Łomży
    • Czarne Lata na Łomżyńskiej Ziemi
    • Moja Łomża
    • Miejsce Pamięci Narodowej w Jeziorku
Ulice Łomży
  • Wojska Polskiego 1
    Łomża. Ulica Wojska Polskiego
    • 21.04.09
  • Ulica Sikorskiego 2
    Łomża. Ulica Gen. Władysława Sikorskiego
    • 03.09.09
  • Budynek Kaszarni na ulicy Nowej 3
    Łomża. Ul. Nowa
    • 11.08.11
  • 4
    Łomża. Ul. Spokojna
    • 28.12.12

Szukamy osób do prowadzenia i rozwijania serwisu. Jeżeli masz chęci oraz czas pomóc zapraszamy do kontaktu z redakcją.

Wyróżnienia Serwisu:
Doroczna Nagroda FRDL 2012 pod patronatem Narodowego Centrum Kultury i Polskiego Komitetu ds. UNESCO
Nagroda Prezydenta Łomży w Dziedzinie Kultury 2015
Honorowa Odznaka za zasługi Łomżyńskiego Towarzystwa Naukowego im. Wagów
  • Wspomnienia

NAJSTARSZE DZIEJE PIENIĄDZA

  • śp. Henryk Sierzputowski
  • 16 października 2014
  • No comments
Total
0
Shares
0
0
0
0
0
0
0
0
0

NAJSTARSZE DZIEJE PIENIĄDZA

 

Cztery złote dukaty znalezione w Przytułach. przechowywane w Muzeum Północno - Mazowieckim w Łomzy
„Dirhemy arabskie z okolic Wizny, fot. Bolesław Deptuła”. Przechowywane w Muzeum Północno – Mazowieckim w Łomży

Omawiając najstarsze dzieje pieniądza należy się cofnąć do czasów prehistorycznych. Archeologowie odkryli, że w epoce kamiennej ludzie zaczęli wymieniać między sobą wytwory pracy i handlować nimi; ale z wymianą, jak wiemy są zawsze kłopoty. Trzeba szczęścia by posiadacz przedmiotu pożądanego przez nas chciał się go pozbyć i równocześnie nabyć tę właśnie rzecz, której my mamy w nadmiarze. Również ważny jest problem oszacowania: zamiana w praktyce jest to umowa, w której każda ze stron przekonana jest, że oszukała drugą. Dopiero wtedy, gdy się zmierzy wartość jednego i drugiego przedmiotu dobrem trzecim, wspólnym i niezależnym można mówić o uczciwej wymianie.
Dlatego w krajach rolniczych (Babilonia, Chiny) takim towarem powszechnie przyjmowanym było zboże. Ludy, u których największą rolę odgrywało pasterstwo i hodowla bydła podstawową miarą innych wartości uczyniły zwierzę. Już w „Iliadzie” mówi się, że zbroja kosztowała dziewięć wołów. Rzymska nazwa pieniądza „pecunia” pochodzi od słowa „pecus” – bydło. Zapewne podobnie było i w Polsce, gdzie istniały nazwy „skot” na oznaczenie bydła i „skojec” – pieniądze.
Jednym z najbardziej rozpowszechnionych płacideł była sól. Innymi środkami płatniczymi były muszle, sznury paciorków, psich zębów, marmurowe krążki, krowie czerepy, ludzkie czaszki, ziarna kakaowe i owoce kola.
W krajach słowiańskich przyjmowano jako zapłatę za towar futra, miód a przede wszystkim „płatki” – chusteczki lniane tkane bardzo starannie, których właściwie nie używano do innych celów tylko do płacenia. Potwierdzają to obserwacje Żyda hiszpańskiego Ibrahima Ibn Jakuba.
Ludzkość wypróbowała setki rodzajów pieniądza dopóki nie przyjęto najbar­dziej poręcznego i wygodnego pieniądza kruszcowego. Najwygodniejsze były pieniądze z kruszcu szlachetnego jak złoto i srebro. Potężne monarchie starożytne Egipt, Babilonia, Asyria w czasach największej świetności nie znały innego sposobu płacenia jak odważanie metali. Najdawniejsze babilońskie jednostki wagi oparte są na charakterystycznym systemie liczbowym gdzie podstawą była liczba sześćdziesiąt oraz jej pochodne: sześć, dwanaście i piętnaście.
Najmniejszą jednostką wagi było ziarenko pszenicy. Otóż 180 / 60 x 3/ dawało wagę 1 szekli. 60 szekli tworzyło 1 minę; 60 min 1 talent. Starożytny wzorzec talentu zachował się do dzisiejszych czasów. Jest to olbrzymia kamienna kaczka wagi około 30 kilogramów, którą znaleziono w ruinach Babilonu. Ten pratalent znajdował się w pomieszczeniach przy słynnej wieży Babel. Podobne jednostki wagowe spotyka się w Egipcie i Asyrii.
Bardzo wcześnie zaczęto wyrabiać z metali przedmioty użytkowe np. krążki, półkrążki, sztabki, siekiery, dzidy. Podwójną siekierę, po grecku „labrys” spotyka się w wykopaliskach na wyspach położonych na Morzu Egejskim, Krecie, Cyprze, Sardynii. Na wyspie Argos, w świątyni Hery znaleziono żelazne dzidy, lub jak chcą inni pręty długości 120 centymetrów. Nazywano je na Peloponezie, Attyce w Beoncji „obolos”. Stąd pochodzi nazwa obola dla późniejszej drobnej monety. 6 dzid dających się wygodnie objąć dłonią tworzyło drachmę – garść. Zbiegiem czasu ludzkość zrozumiała, że lepiej jest sporządzać sztabki o jednakowej wadze. Chcąc zapobiegać fałszerstwom władza zaczęła pieniądze stemplować. Drobne kawałki metalu przybierały oznaczenia narodowe i w taki sposób powstała moneta. Wynalazku monety dokonano prawie równocześnie w VII w. p.n.e. w Lidii na Zachodnim wybrzeżu Azji Mniejszej; w Argolidzie na Peloponezie i bogatej w srebro wyspie Eginie. Najstarsze zachowane unikatowe monety świata bite w elektronie (naturalny stop złota i srebra) przez Lidyjczyków pochodzą z VI w. p.n.e. Mały kawałek elektronu przypominającego fasolkę kładziono pomiędzy dolnym stemplem o trzech pustych znakach czworokątnych a ruchomym górnym, w tym wypadku bez naniesionego wyobrażenia, a następnie odciskano w metalu znak uderzeniem młotka.
Na wyspie Eginie bito monety w srebrze. Miały one kształt spłaszczonej bryłki z wybitym symbolem państwowym i wizerunkiem żółwia morskiego; zwierzę to było poświęcone Afrodycie i otaczane szczególną czcią na Eginie. Monety trzeba było liczyć, a nie ważyć.
Ta wielka rewolucja wpłynęła na wytworzenie się nowych pojęć w umysłowości ludzkiej. Dawniej kupiec czy właściciel warsztatu rzemieślniczego chcąc uświadomić sobie bogactwo musiał policzyć, ile ma sztuk bydła, koni, miar zboża, ile talentów złota lub srebra, i.t.p.: ale nie mógł określić łącznej wartości majątku. Nauczywszy się przeliczać wartości przedmiotów na pieniądze, człowiek wytworzył pojęcie sumy, jaką posiada. Pieniądz monetarny zaczął robić prawdziwą karierę w całym świecie greckim – na półwyspie, na wyspach i w miastach – państwach rozsianych nad Morzem Śródziemnym. Powoli zaczął się rozpowszechniać wśród ludów niegreckich – w Kartaginie, Fenicji, Persji. Każde, nawet najmniejsze miasto starało się uruchomić własną mennicę i bić swoje monety umieszczając na nich wyobrażenia świadczące o odrębności politycznej. Dość wspomnieć, iż w ten sposób powstało około 1.400 mennic antycznych w strefie cywilizacji greckiej.
Mennictwo hellenistyczne sprawiło, że moneta grecka zaczęła pojawiać się w różnych częściach Europy. Biły ją plemiona mające zaawansowaną gospodarkę i organizację polityczną. Jednym z takich plemion byli Celtowie, którzy naśladowali w biciu monety greckie. Przykładem tego jest złoty stater celtycki oraz ślady mennicy znalezione pod Krakowem. Jest to prawdopodobnie najstarsza moneta wybita na ziemiach polskich.

Opr. Mirosław Szczepański

Materiał pochodzi: Kolekcjoner Łomżyński nr 1/1/91

Zdjęcie udostępnione przez Muzeum Północno Mazowieckie w Łomży.

http://www.4lomza.pl/index.php?k=315

śp. Henryk Sierzputowski

Pierwszy Redaktor Naczelny historialomzy.pl Pomysłodawca i twórca serwisu. Członek Łomżyńskiego Towarzystwa Naukowego im. Wagów, Łomżyńskiego Bractwa Historycznego, Lokalnej Organizacji Turystycznej Ziemia Łomżyńska oraz łomżyńskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego.

Powiązane tagi
  • Jolanta Deptuła
  • Kolekcjoner Łomżyński
  • Łomża
  • Mirosław Szczepański
  • Najstarsze dzieje pieniądza
Poprzedni post
Henryk Sierzputowski
  • Redakcyjne

Niechaj żyje nam!

  • Mariusz Patalan
  • 14 października 2014
Czytaj artykuł
Następny post
bor3a
  • Bez kategorii
  • ŁBH
  • Wspomnienia

Zaproszenie na Gawędę Historyczną

  • śp. Henryk Sierzputowski
  • 22 października 2014
Czytaj artykuł
Może Ci się spodobać
Czytaj artykuł
  • Łomża
  • Wspomnienia

Odeszli, ale pozostają w naszej pamięci

  • Wojciech Winko
  • 1 listopada 2022
Czytaj artykuł
  • Biogramy
  • Jeziorko
  • Wspomnienia

Odszedł Tadeusz Rydzewski – człowiek legenda

  • Beata Sejnowska-Runo
  • 21 października 2022
Czytaj artykuł
  • Książki
  • Wspomnienia

Eugenia i Marta, historia jednego życia. Część 5

  • Wojciech Winko
  • 19 czerwca 2022
Czytaj artykuł
  • Ludzie
  • Wspomnienia

KOLNO I KURPIOWSZCZYZNA W „DZIENNIKACH” MICHAŁA RÖMERA

  • Wojciech Winko
  • 12 maja 2022
Czytaj artykuł
  • Książki
  • Wspomnienia

Eugenia i Marta, historia jednego życia. Część 4

  • Wojciech Winko
  • 6 maja 2022
Czytaj artykuł
  • Książki
  • Wspomnienia

Eugenia i Marta, historia jednego życia. Część 3

  • Wojciech Winko
  • 18 kwietnia 2022

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Golden Pixel | historialomzy.pl | copyright © 2023

Wprowadź słowa kluczowe wyszukiwania i naciśnij Enter.

Strona korzysta z ciasteczek. Zapoznaj się z Polityką prywatności.ZgodaPolityka prywatności