Pomnik Zygmunta Glogera
Dokładnie 37 lat temu, 25 sierpnia 1973 roku, w Łomży w czasie Międzynarodowego Kongresu Slawistów 25. 08.1973 r. odsłonięto pomnik Zygmunta Glogera. Historyk, archeolog, etnograf, folklorysta, krajoznawca, urodził się 3 listopada 1845 r. w Tyborach-Kamiance, dzisiaj jest to gmina Wysokie Mazowieckie, a zmarł niemal dokładnie sto lat temu 15 sierpnia 1910 r. w Warszawie. Dlatego też Sejm Rzeczypospolitej Polskiej jednogłośnie przyjął specjalną uchwałę w sprawie uczczenia pamięci Zygmunta Glogera w 100. rocznicę Jego śmierci. Czytamy w niej, że „w czasach zaborów, na przekór trudnościom, konsekwentnie (Zygmunt Gloger – dop.red.) realizował swoją życiową pasję ocalania od niepamięci materialnego i duchowego dziedzictwa Ojczyzny – jej historii, kultury i tradycji.”
Na pomniku napis: Zygmunt Gloger 1845 -1910
Syn Ziemi Łomżyńskiej
Historyk – etnograf, badacz folkloru polskiego. Autor Encyklopedii Staropolskiej
Pierwszy Prezes Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego Łomża 1973
Autor projektu: Ferdynand Jarocha.
Syn Jana i Michaliny z Woynów w wieku 14 lat zamieszkał w Jeżewie koło Tykocina, w XVIII-wiecznym dworze w nowo nabytym przez jego ojca majątku.
Kształcił się w Warszawie, gdzie w 1867 ukończył Szkołę Główną. Na jego zainteresowania mieli wpływ Julian Bartoszewicz, historyk, literaturoznawca i encyklopedysta oraz Józef Ignacy Kraszewski, którzy bywali w majątku jego ojca.
W 1867 r. prowadził prace etnograficzne, a w 1868 r. rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim z zakresu historii i archeologii. Na jego dalszą pracę etnograficzną miał wpływ spotkany w Krakowie Wincenty Pol, a także Oskar Kolberg.
Od 1872 r. zamieszkał w majątku rodzinnym w Jeżewie, ale mimo to utrzymywał kontakty praktycznie z wszystkimi ówczesnymi uczonymi i humanistami. Po zawarciu małżeństwa w 1883 r. roku z Aleksandrą Jelską odbywał wędrówki etnograficzne i archeologiczne po ziemiachPolski i Litwy. Swoje liczne zbiory gromadził w domu rządcy browarnego i murowanym lamusie, a po jego śmierci do 1939 mieściło się tu jego muzeum.
Pod koniec życia w 1906 zamieszkał w Warszawie, gdzie zmarł.
Swoje zbiory zapisał w testamencie Towarzystwu Krajoznawczemu, którego był jednym z założycieli i pierwszym prezesem, Towarzystwu Etnograficznemu, i Towarzystwu Bibliotek Publicznych w Warszawie oraz Muzeum Przemysłu i Rolnictwa.
2
3
1. Zdjęcie z Wikipedii. Pomnik Glogera w lecie.
2. Zdjęcie autora tematu. Pomnik Zygmunta Glogera jesienią
3. Monument na grobie Zygmunta Glogera na cmentarzu powązkowskim w Warszawie.Opracował Henryk Sierzputowski na podstawie:
