„Kto zdjął, i kto odnalazł” tablicę poświęconą pamięci Leona Kaliwody ?
W Rysie monograficznym działalności drużyny weteranów – harcerzy Ziemi Łomżyńskiej – Kręgu Seniorów im. Leona Kaliwody, na tle skautingu światowego i polskiego. Jest taka drużyna (Łomża, listopad 2003, tom I. str. 422 i 423) jest zamieszczony list do dhny Krystyny Mieszkowskiej od dha Kazimierza Odyńca z Białegostoku. Napisał go po wielu latach, a mianowicie w dniu 23 września 1995 r. Oto fragmenty tego listu:
…Wkrótce zmarł Kazik Kuleszczyk. Przejąłem Jego funkcję. Harcerstwo stopniowo zmieniało się, ale myśmy robili wszystko, by młodzież miała przynajmniej namiastkę starego harcerstwa. Jak pamiętasz, komenda Hufca miesiła się w obecnym domu opieki społecznej razem z Zarządem Powiatowym ZMP. Kiedy prowadziłem odprawę drużynowych w obecności już nowego Komendanta Chorągwi (Jana) Jędrychowicza, w drzwiach naszej sali stanął taki młody chłopak bez lewej ręki, instruktor ZMP – młody gówniarz.
Jędrychowski zapytał go: ,,A co ty synku tutaj robisz?”
Ten odpowiedział, że jest z ZMP, i przyszedł sprawdzić, co my tutaj robimy.
,,Od sprawdzania, co się tu dzieje jestem ja – Komendant Chorągwi, a ty synku – spieprzaj stąd”.
Tak więc przedstawiciel ZMP musiał opuścić naszą odprawę, ale wzajemne stosunki uległy pogorszeniu…
…W tym samym mniej więcej czasie została zdjęta tablica pamiątkowa przy ulicy Sienkiewicza, w pobliżu Komendy Hufca …
Tablica ta została zdeponowana w zarządzie ZMP. Pewnego dnia doszło do małego pożaru w ZMP. Pod pozorem gaszenia wyważyliśmy drzwi, i przy okazji zabraliśmy tablicę i stary sztandar zambrowskiej drużyny odnaleziony po wojnie w Szczecinie, kilka kronik (te są do dzisiaj) oraz parę innych drobiazgów, które miały być zniszczone.
Tablicę zakopano w ogrodzie u Waldka Pyłkowskiego na Stacha Konwy. Po kilku latach tablica ponownie trafiła na swoje miejsce…
Przy okazji. Komenda Hufca Harcerzy w Łomży początkowo mieściła się w Domu Katolickim przy ul. Sadowej nr 4 (stara numeracja). Po przemianach jednak w ZHP w 1949 r. komenda ta przeniesiona została do Domu Starców i Kalek przy ul. Polowej nr 24. W tym domu mieściła się wcześniej siedziba Związku Walki Młodych w Łomży, a po utworzeniu 21 lipca 1948 r. Związku Młodzieży Polskiej (ZMP) – lokale zarządu miejskiego i powiatowego tej organizacji.
Związek Młodzieży Polskiej działał bardzo aktywnie wśród młodzieży pod kierownictwem rządzących wtedy partii: Polskiej Partii Robotniczej (PPR) i (po 15 grudniu 1948 r.) Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). Zadaniem ZMP było między innymi kształtowanie „nowego człowieka”, który miał odrzucić dotychczasową kulturę, tradycję i religię, by szerzyć wszędzie materialistyczny światopogląd.
Myślę, że w liście dha K. Odyńca jest mowa o Kronice Hufca Harcerzy w Łomży z 1949 r. z obozu harcerskiego w Irenie koło Zaklikowa (10 – 31 lipca 1949 r.), Kronice I Męskiej Drużyny Harcerskiej im. Tadeusza Kościuszki (luty 1946 r. – połowa 1949 r.), Kronice II Męskiej Drużyny Harcerskiej im. Księcia Józefa Poniatowskiego w Łomży oraz Obozowej Książce Pracy Hufca Łomżyńskiego z obozu Harcerskiej Służby Polsce w Henrykowie (5 lipca – 2 sierpnia 1948 r.), przechowywanej i przekazanej przez dha Jerzego Kondratowicza z II MDH. Poniżej wpis z 27 listopada 1947 r. do Kroniki I MDH im. Tadeusza Kościuszki.
Zwraca uwagę, że dr Stanisława Osiecka pełniła obowiązki dyrektora Państwowego Koedukacyjnego Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego w Łomży, które nie miało wtedy patrona Tadeusza Kościuszkę.
Jeśli chodzi o sztandar drużyny harcerskiej w Zambrowie. W dniach 13–14 kwiecień 1946 r. Leszek Lebensztejn był uczestnikiem zlotu wszystkich polskich organizacji młodzieżowych w Szczecinie pod hasłem: „Trzymamy straż nad Odrą”. To właśnie podczas tego zlotu …harcerz z Hamburga przekazał mi sztandar drużyny harcerskiej z Zambrowa, który przekazałem W. Poredzie, on zaś W. Sołtysowi, i dalej do o.o. Kapucynów… (Ze wspomnień dha Leszka Lebensztejna, spisanych przez druhnę Elżbietę Dąbrowską w Białymstoku, w listopadzie 2000 r., zamieszczonych ww. Rysie Monograficznym, tom II str. 309).
Adam Sobolewski
Sieradz, 15 lipca 2012
