Wspomnienie Biskupa Kostki Łukomskiego

W dniu dzisiejszym mija 65. rocznica śmierci Stanisława Kostki Łukomskiego, biskupa tytularnego Sicca Veneria i sufragana poznańskiego, doktora filozofii honoris causa Uniwersytetu Poznańskiego, sekretarza Konferencji Episkopatu Polski i w końcu Biskupa Łomżyńskiego. Nieodżałowanej pamięci organizator życia religijnego i społecznego społeczności ziemi łomżyńskiej. Kapłan, którego niezłomną postawę uszanować musieli zarówno hitlerowscy okupanci, jak i powojenny aparat represji komunistycznej.
Wyrosły z tradycji narodowej
Urodził się w Borku w Wielkopolsce 21 października 1874, jako dziewiąte z jedenaściorga dzieci w rodzinie nadleśniczego Józefa i Teofili z Mordaszewskich. Ochrzczony został w kościele parafialnym w Sadkach. Student seminarium duchownego w Poznaniu, który święcenia kapłańskie otrzymał w 1898. Przez trzy miesiące był wikarym w Kościelcu, a następnie kapelanem abpa Floriana Stablewskiego. W 1906 objął probostwo w Koźminie gdzie organizował chór, kółka teatralne, stowarzyszenia młodzieży oraz kultywował święta i tradycje polskie. Następnie proboszcz katedry poznańskiej i kanonik kapituły poznańskiej. Sakrę biskupią przyjął 23 maja 1920, a sześć lat później zarządzał archidiecezją jako wikariusz kapitulny. Od 1927r do 1946 r pełnił funkcję sekretarza Konferencji Episkopatu Polski.

Stanisław Kostka Łukomski z ziemią łomżyńską związał się od 24 czerwca 1926, kiedy to przyjął godność Biskupa Łomżyńskiego. Na terenie powierzonej mu diecezji patronował Akcji Katolickiej, wspierał tworzenie Katolickich Stowarzyszeń Młodzieży, w tym Sodalicji Mariańskiej. Z jego inicjatywy organizowano kółka teatralne wystawiające sztuki o treści patriotycznej i religijnej, żywo interesował się wszechstronnym rozwojem kulturalnym i sportowym młodzieży. W okresie międzywojennym założył w Łomży Bibliotekę Dobrych Książek drukowanych przez księży oraz rozpoczął wydawanie gazety „Sprawa Katolicka”. Jako pasterz diecezji łomżyńskiej wsławił się konsekwentnym manifestowaniem postawy narodowej, której dla Niego wyrazicielem był Roman Dmowski.

W trakcie II wojny światowej Kostka Łukomski nie pozostawał obojętny na dokonywane przez Niemców zbrodnie, wielokrotnie interweniował u władz niemieckich w sprawie represji wobec ludności cywilnej, a Jego heroiczna postawa ocaliła też łomżyńską katedrę przed wysadzeniem jej w powietrze.
Niezłomny do końca
Po zakończeniu działań wojennych władze komunistyczne dostrzegając w nim postawę wrogą wobec ideologii komunistycznej, poddały Jego Osobę ścisłemu nadzorowi aparatu bezpieczeństwa. Nie przeszkodziło to jednak Biskupowi utrzymywać kontaktów z podziemiem niepodległościowym oraz wzywać w swoich kazaniach do stawienia oporu ideologii władzy komunistycznej. Olbrzymi autorytet społeczny, którym cieszyła się Jego Osoba był opoką dla wielu księży i działaczy patriotycznych.
W październiku 1948 r bp Łukomski przewodniczył warszawskiej ceremonii pogrzebowej Prymasa Polski Augusta Hlonda. W trakcie drogi powrotnej na trasie Ostrów Mazowiecka – Łomża, doszło do tajemniczego i tragicznego w skutkach wypadku drogowego. Kierowca samochodu, którym podróżował Kostka Łukomski, stracił panowanie nad kierownicą na skutek czego doszło do niewyjaśnionej katastrofy drogowej. W jej wyniku na skutek odniesionych ran, w dniu 28 października 1948r w szpitalu sióstr Elżbietanek na warszawskim Mokotowie, Biskup Łomżyński Kostka Łukomski oddał życie.
W sporządzonym przez łomżyński Urząd Bezpieczeństwa sprawozdaniu skrupulatnie zapisano, że przywiezienie zwłok i pogrzeb odbyły się bez jakichkolwiek zakłóceń. 3 listopada przy udziale pocztów sztandarowych cechów rzemieślniczych, harcerstwa, Sodalicji Mariańskiej oraz przedstawicieli „Caritasu” przeniesiono zwłoki Biskupa do katedry. W ostatniej drodze towarzyszyło mu około 100 księży, 11 biskupów na czele z arcybiskupem Romualdem Jałbrzykowskim, siostry zakonne szarytki i OO Kapucyni. Obecni byli też mieszkańcy Łomży w liczbie 3 000, a następnego dnia po uroczystym nabożeństwie zwłoki złożono do grobowca w katedrze.
Tak oto odszedł jeden z najwybitniejszych kapłanów diecezji łomżyńskiej, który swoim życiem oraz autorytetem i postawą moralną dawał swoim wiernym przykład prawdzie.
Trafnie określił Jego Osobę prof. prawa kanonicznego ks. Bolesław Waldman, który znał bardzo dobrze bp. Łukomskiego:
„Majestat i niezłomność wobec każdego i względem wszystkiego, Niezłomny Książę Kościoła”.
Cześć Jego Pamięci
/red. serwisu/