Po 123 latach zaborów ludność wiejska Ziemi Łomżyńskie która wiele przeżyła pod zaborem carski, który był jednym z większych ciemiężycieli, który chciał pozbawić naród Polski Ojczystego języka. Gdy tylko w 1918 roku Polska odzyskała wolność, ludność Ziemi Łomżyńskiej zaczęli tworzyć w wielu miejscowościach szkoły. Początkowo w wynajętych budynkach, później wspólnymi siłami z władzami powiatowymi zaczęto budować budynki szkolne. Pierwszą taką miejscowością były Konarzyce.
Redakcja Serwisu.
Historia Szkoły Podstawowej w Konarzycach
Szkoła w Konarzycach powstała w roku 1918. Jej pierwszym kierownikiem został Zygmunt Rozmysłowicz, nauczycielką – Karolina Miklasińska. Jedna klasa mieściła się w pomieszczeniu wynajętym od Gabriela Dziekońskiego, druga – w budynku pokarczemnym, który znajdował się w miejscu obecnej świetlicy.
Do roku 1924 szkoła była placówką czteroklasową. Uczyło dwóch nauczycieli. Następnie stopień organizacyjny podniesiono do pięciu klas, kadra pedagogiczna wzrosła do trzech osób. Klasy mieściły się w trzech różnych punktach: nadal w budynku pokarczemnym (zwanym w żargonie uczniowskim „Belwederem”), u Jana Szymańskiego (syna Romana) i w tzw. ruinie – starym drewnianym budynku znajdującym się obok dawnego dworu, oddalonym o ok. 30 m na płd. od obecnego budynku szkoły, blisko dzisiejszego pomnika przyrody – Alei Lip.
Obecny budynek szkoły pobudowano w 1928 r. Wówczas na parterze były trzy sale lekcyjne, a na piętrze dwa mieszkania dla nauczycieli.
O budowę szkoły zabiegali mieszkańcy Konarzyc. Między innymi toczył o nią boje Władysław Szymański. Jeździł do Warszawy do Ministerstwa Oświaty, aby skompletować potrzebne dokumenty. Budowę subsydiowało Ministerstwo Oświaty. Mieszkańcy Konarzyc pracowali przy niej w czynie społecznym. Cegłę wozili ze Starej Łomży
W tym okresie stopień organizacyjny szkoły podniesiono do 7 klas, ale materiał programowy klasy VI i VII realizowano w jednym roku. Dzieci z okolicznych wsi (Giełczyna, Jarnut, Boguszyc), gdzie szkoły miały niższy stopień organizacyjny, aby ukończyć VI i VII klasę, uczęszczały do Konarzyc Kierownikiem szkoły był Wacław Kwiatkowski, nauczycielkami – Maria Dańkowska i Halina Iwanicka.
Do roku 1939 naukę pobierało 213 uczniów. Nauka odbywała się w klasach łączonych, np. VI z VII liczyła 72 dzieci.
Po wejściu wojsk rosyjskich w 1940. r. szkoła nadal była czynna, lecz obniżono stopień organizacyjny o rok.
W latach 1941-1944 w czasie okupacji niemieckiej zajęcia w szkole nie odbywały się. Nauczyciele potajemnie prowadzili nauczanie, m.in. w domach państwa Dobrowolskich i Tybu
Od września 1944 r. do końca lutego 1945 r. w szkole kwaterowały wojska rosyjskie. W tym półrocznym okresie żołnierze zdewastowali ją całkowicie. Nie pozostało śladu po ławkach i umeblowaniu. Wszystko zostało spalone w piecach i kuchniach żołnierskich. Zbiory biblioteczne i akta szkolne znalazły się w śmietniku za tzw. ruiną (już wcześniej wspomnianą). Zasypano je grubą warstwą śmieci, obierek i pomyj z żołnierskiej kuchni, która znajdowała się na podwórku szkolnym. Drzwi i okna wywieziono do ziemianek w Giełczynie, piece i kuchnie porozbijano, kafle wywieziono.
W marcu 1945 r. szkołę zaczęto dźwigać z ruin. Miejscowe społeczeństwo ofiarowało ławki, ławeczki i taborety. Stoliki zastąpiono dyktą i deskami. Pozwożono z okopów i ziemianek drzwi. W nieopalanych salach rozpoczęto naukę.
Grono pedagogiczne stanowiła dawna kadra – Wacław Kwiatkowski (do 1958 roku kierownik szkoły) i Maria Dańkowska.
Liczba dzieci po wojnie znacznie się zmniejszyła. Wpłynęło na to wywiezienie z Konarzyc i Kraski w 1940 r. 56 rodzin do Rosji. Z mieszkańców Konarzyc los ten spotkał rodziny mieszkające po obu stronach wsi od torów aż do posesji państwa Żukowskich. Większość tych ludzi już nigdy nie powróciła do ojczyzny, a ci, których to szczęście spotkało, wrócili prawie bez dzieci, wymarłych z głodu i zimna na obczyźnie.
Nauka w szkole odbywała się w bardzo trudnych warunkach. Z braku ławek część uczniów pisała leżąc na podłodze. Społeczeństwo Konarzyc nie pozostało obojętne na taki stan rzeczy. Zwieziono i wytarto materiał na sprzęt, uchwalono i zebrano fundusze na robociznę, dostarczono opał. Władze przydzieliły trzeci etat nauczycielski, w r. 1952- czwarty, a w 1956- piąty.
Na zajęcia chemii i fizyki uczniowie chodzili pieszo w soboty pod opieką Marii Dańkowskiej do budynku obecnej Szkoły Podstawowej nr 6 w Łomży (róg ulicy Giełczyńskiej i Dwornej).
Do 31.08.1963 r. kierownikiem szkoły w Konarzycach był Wojciech Majewski. Po odwołaniu go obowiązki przejęła Feliksa Wyrwas, która po dwóch latach zrezygnowała z tej funkcji. Od 01.09.1965 r. kierownikiem szkoły został Józef Nerkowski.
1 września 1974 r. nastąpiło obniżenie stopnia organizacji szkoły do klas I-III. Szkoła stała się Punktem Filialnym Zbiorczej Szkoły Gminnej w Łomży (obecnie Szkoła Podstawowa nr 5 w Łomży). Dzieci z klas IV- VIII dowożone były do ZSG w Łomży. Kierownikiem Punktu Filialnego została Urszula Nerkowska. Józef Nerkowski przeszedł do pracy w Kuratorium Oświaty w Łomży.
Od 1 września 1981 r. ponownie został podniesiony stopień organizacyjny szkoły. W r. szk. 1981/82 była to szkoła z klasami I-VI, w r. szk. 1982/83- I-VII i od r. szk. 1983/84- I-VIII. Od 01.09.1981 r. funkcję dyrektora objęła Weronika Sielawa. W skład obwodu szkolnego początkowo weszły miejscowości Konarzyce i Kraska. Później Kraska została włączona do Łomży i dzieci tam mieszkające uczęszczały do Szkoły Podstawowej nr 7 w Łomży, poza tymi, którzy mieszkali bliżej Konarzyc. Ci w dalszym ciągu spełniali obowiązek szkolny w Szkole Podstawowej w Konarzycach.
Od roku szkolnego 1983/84 szkoła była już pełną placówką oświatowo-wychowawczą z klasami I-VIII, bez łączenia klas. Naukę pobierało 21 dzieci w oddziale przedszkolnym i 104 uczniów w klasach I-VIII.
We wrześniu 1984 r. została zlikwidowana instytucja Gminnego Dyrektora Szkół. Szkoła podlegała od tej pory Inspektorowi Oświaty działającemu przy Gminie Łomża. Uczyło się wówczas 105 uczniów w kl. I-VIII i 20 w oddziale przedszkolnym. Podobna liczba uczniów pobierała naukę w latach następnych.
Wraz z upływem czasu budynek szkoły wymagał naprawy i remontu. W wakacje 1991 r. zostało zainstalowane ogrodzenie części posesji szkolnej. W pracach pomagali rodzice uczniów. Dostarczali żwir i dowozili wodę do wykonania fundamentów. W czerwcu 1992 r. rozpoczął się i trwał do końca sierpnia remont budynku szkolnego. Prace remontowe miały następujący zakres: wymieniono ogrzewanie z piecowego na centralne z kotłownią, zlikwidowano 4 walące się kominy, zniszczone drewniane podłogi pokryto płytą wiórową i wykładziną, odmalowano ściany, lamperie, drzwi i okna. W pracach znów czynnie uczestniczyli rodzice, którzy rozebrali 16 pieców oraz wywieźli gruz z pieców i kominów.
Od 1 września 1992 r. szkoła miała swoją filię. Stała się nią dotychczasowa Szkoła Podstawowa w Giełczynie.
W maju 1993 r. uporządkowano teren przyszkolny. Rozpoczęto budowę kortu tenisowego.1 września 1993 r. wprowadzono jako język obcy język niemiecki, zamiast języka rosyjskiego. W kwietniu 1994 r. został oddany do użytku budynek wielofunkcyjny (własność gminna), do którego przeniesiono oddział przedszkolny.
W sierpniu 1995 r. wykonano bieżący remont szkoły. Odnowiono korytarze i niektóre sale lekcyjne. Rozpoczęto prace pielęgnacyjno-konserwacyjne w zabytkowej Alei Lip znajdującej się na posesji szkoły.
Z dniem 1.01.1996 r. zmienił się organ prowadzący szkołę. Jest nim obecnie samorząd lokalny. Kuratorium Oświaty w Łomży jest organem nadzorującym pracę dydaktyczno-wychowawczą szkoły.
W roku 1998 odeszła na zasłużoną emeryturę długoletnia dyrektor Weronika Sielawa. Od września 1998 r. obowiązki dyrektora przejęła Beata Michalak. Rok szkolny 1999/2000 to początek reformy edukacji. SP w Konarzycach pozostała szkołą podstawową. Zlikwidowano Filię w Giełczynie. Pozostał tam tylko oddział przedszkolny. Dzieci z Giełczyna dojeżdżają do SP w Konarzycach, gdzie pobierają odtąd naukę. Szkołę ukończyła ostatnia klasa VIII. Budynek stał się zbyt ciasny dla uczniów, których liczba znacznie wzrosła po likwidacji Filii w Giełczynie. W związku z tym podjęto decyzję o rozbudowie Szkoły Podstawowej w Konarzycach.
Na podstawie wspomnień wnuczki dawnego kierownika SP w Konarzycach – Wacława Kwiatkowskiego oraz mieszkańców Konarzyc
opracowała mgr Joanna Szkop
Uroczystość 100-lecia naszej szkoły
Rok 2018 to czas wielkich Jubileuszy – 100-lecia Polski Niepodległej, 600-lecia Łomży, 100–lecia powstania Szkoły Podstawowej w Konarzycach, 90. rocznicy powstania budynku tejże szkoły, 75. rocznicy śmierci jej Patronki – ppor. dh. Jadwigi Dziekońskiej ps. „Jadzia”, 15. rocznicy nadania imienia naszej konarzyckiej placówce, a także 45-lecia Gminy Łomża.
Dnia 19 maja 2018 roku w Szkole Podstawowej im. ppor. dh. Jadwigi Dziekońskiej ps. „Jadzia” w Konarzycach odbyły się obchody Jubileuszu 100-lecia jej istnienia. Uroczystość rozpoczęła się wyjątkową, polową Mszą Świętą pod przewodnictwem Księdza Prałata Pawła Bejgera – proboszcza Parafii pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej w Łomży. Homilię wygłosił duszpasterz szkolny, katecheta, ks. Wojciech Chudzik.
Po nabożeństwie nastąpiła druga część obchodów Jubileuszu. Pani Dyrektor Beata Michalak serdecznie przywitała przybyłych w mury szkoły gości. Wśród nich byli przedstawiciele władz państwowych – posłanka Bernadetta Krynicka i poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kołakowski, gospodarz Gminy Łomża – Piotr Kłys, delegacja Samorządu Województwa Podlaskiego – Mieczysław Bagiński, Marek Olbryś oraz Jacek Piorunek, Podlaska Kurator Oświaty – Beata Pietruszka, Sekretarz Gminy Łomża – Dorota Pazik, Dyrektor Delegatury Kuratorium Oświaty w Łomży – Witold Gronostajski, Prezes Zarządu Oddziału ZNP w Łomży – Aleutyna Kołos, pracownicy Urzędu Gminy oraz zaprzyjaźnionych ze szkołą placówek i instytucji, przedstawiciele służb mundurowych, emerytowani pracownicy szkoły, bliscy Jadwigi Dziekońskiej, absolwenci, rodzice, uczniowie, nauczyciele, a także mieszkańcy okolicznych wsi.
Jubileuszowy apel poprowadzili przedstawiciele Rady Pedagogicznej – Zbigniew Żebrowski i Izabela Momot. Na początku uroczystości wprowadzono sztandary: Szkoły Podstawowej w Konarzycach, Gminy Łomża oraz zaproszonych szkół. Następnie odśpiewano hymn Polski i złożono kwiaty pod tablicą pamiątkową, znajdującą się na frontowej ścianie budynku.
Po czym głos zabrali posłanka Bernadeta Krynicka i poseł Lech Kołakowski, którzy wyrazili słowa uznania dla wytrwałości i pracy włożonej w tworzenie stuletniej tradycji szkoły oraz wysiłku, jaki się wiązał z wychowaniem kolejnych pokoleń młodzieży. Bernadeta Krynicka podkreśliła także istotę patriotyzmu w życiu młodych pokoleń Polaków, konieczność ich zaangażowania i dbania o kulturę swojego narodu.
Akademia przygotowana przez uczniów klas IV-VII, pod przewodnictwem Jolanty Dębek, Małgorzaty Jagielskiej, Elżbiety Mierzejewskiej oraz Andrzeja Piotrowskiego, poprzedzona została koncertem łomżyńskiej artystki, 5-tki, która w towarzystwie uczennicy kl. IV i szkolnego chóru zaśpiewała swój autorski utwór poświęcony patronce – Jadwidze Dziekońskiej, rozstrzelanej przez niemiecki patrol 19.05.1943 roku w Białymstoku. Wątki patriotyczne kontynuowali uczniowie recytujący nastrojowe wiersze, śpiewający pieśni dotyczące czasów okupacji oraz odzyskania przez Polskę niepodległości. Zebrani goście mieli też okazję obejrzeć pokaz tańców ludowych, przedstawiony przez uczniów klas I-III.
Po części artystycznej nadszedł czas na wręczenie symbolicznych statuetek osobom szczególnie zasłużonym w stuletniej historii istnienia placówki. Odznaczenia odebrali: Józef Szymański – syn Władysława Szymańskiego, który skompletował dokumentację potrzebną do wybudowania szkoły i dostarczył ją do ówczesnego Ministerstwa Oświaty w Warszawie, Urszula Przesław – kuzynka Jadwigi Dziekońskiej, Weronika Sielawa – Dyrektor SP w Konarzycach w latach 1981-1998, emerytowani pracownicy szkoły, przedstawiciele łomżyńskich władz w latach 1990-2014, radni Gminy Łomża, przedstawiciele Kuratorium Oświaty, służb mundurowych i Starostwa w Łomży oraz reprezentanci Rady Rodziców.
W następnej kolejności głos zabrali goście, którzy przekazali na ręce Dyrekcji szkoły listy gratulacyjne i grawerowane tabliczki upamiętniające tę wzniosłą uroczystość. Wójt Gminy Łomża, Piotr Kłys, wraz z życzeniami podarował szkole dąb – żywy pomnik Jubileuszu placówki.
Na zakończenie tej części uroczystości nie zabrakło też słodkiego akcentu, jubileuszowego tortu, którym zostali poczęstowani wszyscy świętujący. W ten sposób symbolicznie mogliśmy podziękować sympatykom placówki, którzy z dużym zaangażowaniem pracowali na jej kolejne sukcesy.
Dalszej części spotkania towarzyszyły wspomnienia pracowników i absolwentów, którzy ze łzami wzruszenia zwiedzali sale lekcyjne, oglądali wystawę kronik szkolnych, zdjęć i pamiątek, a także podziwiali liczne dyplomy osiągnięć uczniów na przestrzeni kilkudziesięciu lat.
Ostatnim etapem obchodów 100-lecia Szkoły Podstawowej w Konarzycach był festyn rodzinny. Uczestnicy Jubileuszu mieli okazję obejrzeć wystawę pojazdów wojskowych, przejechać się wozami straży pożarnej oraz skosztować grochówki i dań z grilla przygotowanych przez mundurowych. Dzieci, pod opieką animatorów, brały udział w licznych konkursach i zabawach na świeżym powietrzu. Chętnie korzystały też z dmuchanych zjeżdżalni i atrakcji na placu zabaw.
Dzień 19.05.2018 roku zapisze się złotymi zgłoskami na kartach historii naszej szkoły jako czas pełen refleksji i wzruszeń. Był on okazją do spotkań, wspomnień i podsumowań minionych lat. Jesteśmy ogromnie wdzięczni, że razem możemy tworzyć dalszą historię tej zasłużonej i bliskiej naszym sercom placówki.
Zdjęcia z uroczystości 19 maja 2018 roku.
Materiały udostępniła Redakcja Wieści Gminne z Gminy Łomża Nr 14(4/2018)
