Obrona Nowogrodu 1939 r.

Jeszcze tylko kilka dni i bitwa o Nowogród rozegra się już po raz czwarty! Trwają ostatnie przygotowania. W tym roku, tak jak dwa i trzy lata temu, inscenizacja odbędzie się przy schronie nad Narwią. Szturm na schron rozpocznie się 24 sierpnia 2008 roku o godzinie 14. Niemcy zaatakują z rzeki…. Polacy będą się zaciekle bronić.

W odtworzeniu scen jak z września 1939 pomogą nam przyjaciele z Grup Rekonstrukcji Historycznej m.in. z Kozienic, Tomaszowa Mazowieckiego, Iłży, Białegostoku, Sokółki. Na polu walki będzie ponad 60 żołnierzy w mundurach polskich i niemieckich. Stowarzyszenie Moto Retro wesprze nas motycklami Efekty specjalne zapewni firma pirotechniczna . Przed inscenizacją zapraszamy na pokaz sprzętu i uzbrojenia Grup Rekonstrukcji Historycznej ( godz. 11 plac przy Hotelu Zbyszko), a po bitwie na piknik wojenny.
Serdecznie zapraszamy.

Przeraźliwy huk, wybuchy, strzały i dym- ktoś kto nie był w niedzielę 24 sierpnia w Nowogrodzie mógłby pomyśleć, że jest to początek dramatycznej relacji działań wojennych. Na szczęście nic z tych rzeczy.

W taki oto sposób Nasza Grupa Rekonstrukcji Historycznej „Narew” postanowiła już po raz kolejny uczcić pamięć o ciężkich bojach jakie miały miejsce w dniach 6-11 września 1939 roku właśnie w pobliżu Nowogrodu. Niemcy, mimo znacznej przewagi liczebnej i technicznej, przez kilka dni bezskutecznie próbowali przekroczyć linię rzeki Narew, a to wszystko dzięki męstwu, ogromnemu poświeceniu i doskonałemu wyszkoleniu Polskiego Żołnierza. Niestety pod naporem ogromnej przewagi najeźdźcy mur jaki stworzyli Polacy zostaje zburzony, a wróg wlewa się w głąb kraju, lecz Polska nie powiedział jeszcze ostatniego słowa.

Udział w inscenizacji „Obrona Nowogrodu” wzięło ponad 60 rekonstruktorów m.in .z Grajewa, Białegostoku, Sokółki, Tomaszowa Mazowieckiego, Kozienic, Iłży, Skarżyska Kam., Zambrowa i Łomży.

Całe, niewątpliwie wyjątkowe widowisko obejrzało kilka tysięcy widzów, którzy byli pod ogromnym wrażeniem, perfekcyjnie wykonanej pirotechniki oraz ciekawego scenariusza.
Zgromadzeni mogli ujrzeć m. in. sąd polowy nad szpiegami niemieckimi oraz desant niemieckiego oddziału szturmowego z łodzi

***

Bitwa pod Nowogrodem miała miejsce 8-10 września 1939 podczas kampanii wrześniowej.

Niemcy po przerzuceniu części wojsk z Pomorza do Prus Wschodnich uderzyli na linię Narwi, której broniła SGO „Narew”. W ramach tej akcji 8 września Nowogród zaatakowała niemiecka 21 Dywizja Piechoty wchodząca w skład XXI Korpusu Armijnego generała Falkenhorsta. Atak ten został odparty przez broniący Nowogrodu, dowodzony przez podpułkownika Lucjana Stanka, 33 pułk piechoty wchodzący w skład 18 Dywizji Piechoty.

Oddziały niemieckie uderzyły na miasto następnego dnia, wsparte tym razem ogniem artylerii. Doszło do zaciętych walk w samym mieście w wyniku których Nowogród został opanowany przez Niemców. Jeszcze tego samego dnia wojska polskie przeprowadziły udany kontratak i odzyskały częściowo miasto.

Do kolejnych walk doszło 10 września – tego dnia do Nowogrodu zbliżył się 42 pułk piechoty dowodzony przez podpułkownika Wacława Malinowskiego z zadaniem całkowitego wyparcia Niemców z Nowogrodu. Jednak Niemcy w tym czasie ruszyli do natarcia całą dywizją i przełamali polską obronę pod Szablakiem. Z tego powodu próba odzyskania Nowogrodu przez wojska polskie zakończyła się niepowodzeniem.

Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1967, Wydanie I, Tom 2

tekst: Gooodles, Lothar
foto: Igor Kohutnicki