historialomzy.pl
  • Kontakt Messenger
  • Kategorie
    • Zagadki
    • Miasta
      • Łomża
      • Drozdowo
      • Nowogród
      • Śniadowo
      • Jeziorko
      • Sławiec
    • Wspomnienia
      • Ludzie
      • Jan Paweł II
    • Wojsko
    • Okruchy Historii
      • Wspólna Praca
      • II wojna światowa
      • Rekonstrukcje
      • Powstanie styczniowe
      • ŁTW
    • Kultura Ludowa
      • Gmina Jedwabne
      • Gmina Miastkowo
      • Gmina Nowogród
      • Gmina Piątnica
      • Gmina Przytuły
      • Gmina Śniadowo
      • Gmina Wizna
      • Gmina Zbójna
      • Gmina Łomża
    • Zabytki
      • Kościoły
      • Pomniki
      • Ulice
      • Budowle
    • Poezja
    • Redakcyjne
  • Książki
    • Kronika Panien Benedyktynek
    • Stefan Wyszyński Prymas Polski
    • Chrystus Wczoraj, Dziś, Zawsze
    • Czarne Lata
    • Historia leśnej polany
    • Filip Sulimierski – słownik
    • Harcerstwo
      • Harcerstwo Tom I
      • Harcerstwo Tom II
  • Redakcja
    • Redaktorzy
    • Regulamin
    • Media o nas
    • Wolontariusze
    • Zaloguj
  • Polecane
    • Nazwiska łomżyńskie
    • Łomża mojego dzieciństwa
    • Ziemia Łomżyńska i jej mieszkańcy w latach 1944-1956
    • Jeziorko – Historia leśnej polany
    • Miejsce Pamięci Narodowej w Jeziorku
    • Dzieje Łomży. Tysiącletnie.
    • Historia kołem się toczy
    • Wspomnienia łomżyniaka
    • Harcerstwo Łomżyńskie Wczoraj i Dziś
    • Czas przeszły. Wspomnienia
    • Łomżyńskie Towarzystwo Wioślarskie
    • Lokacja Łomży
    • Czarne Lata na Łomżyńskiej Ziemi
    • Moja Łomża
    • Miejsce Pamięci Narodowej w Jeziorku
Wyróżnienia Serwisu:
Doroczna Nagroda FRDL 2012 pod patronatem Narodowego Centrum Kultury i Polskiego Komitetu ds. UNESCO
Nagroda Prezydenta Łomży w Dziedzinie Kultury 2015
Honorowa Odznaka za zasługi Łomżyńskiego Towarzystwa Naukowego im. Wagów
Grupa do rozmów na FB
Grupa HistoriaLomzy na FB
OBSERWUJ NAS
0
0
Kontakt
Serwis Historyczny Ziemi Łomżyńskiej Serwis Historyczny Ziemi Łomżyńskiej
0
0
historialomzy.pl
  • Home
  • Kategorie
    • Zagadki
    • Miasta
      • Łomża
      • Drozdowo
      • Nowogród
      • Śniadowo
      • Jeziorko
      • Sławiec
    • Wspomnienia
      • Ludzie
      • Jan Paweł II
    • Wojsko
    • Okruchy Historii
      • Wspólna Praca
      • II wojna światowa
      • Rekonstrukcje
      • Powstanie styczniowe
      • ŁTW
    • Kultura Ludowa
      • Gmina Jedwabne
      • Gmina Miastkowo
      • Gmina Nowogród
      • Gmina Piątnica
      • Gmina Przytuły
      • Gmina Śniadowo
      • Gmina Wizna
      • Gmina Zbójna
      • Gmina Łomża
    • Zabytki
      • Kościoły
      • Pomniki
      • Ulice
      • Budowle
    • Poezja
    • Redakcyjne
  • Książki
    • Kronika Panien Benedyktynek
    • Stefan Wyszyński Prymas Polski
    • Chrystus Wczoraj, Dziś, Zawsze
    • Czarne Lata
    • Historia leśnej polany
    • Filip Sulimierski – słownik
    • Harcerstwo
      • Harcerstwo Tom I
      • Harcerstwo Tom II
  • Redakcja
    • Redaktorzy
    • Regulamin
    • Media o nas
    • Wolontariusze
    • Zaloguj
  • Polecane
    • Nazwiska łomżyńskie
    • Łomża mojego dzieciństwa
    • Ziemia Łomżyńska i jej mieszkańcy w latach 1944-1956
    • Jeziorko – Historia leśnej polany
    • Miejsce Pamięci Narodowej w Jeziorku
    • Dzieje Łomży. Tysiącletnie.
    • Historia kołem się toczy
    • Wspomnienia łomżyniaka
    • Harcerstwo Łomżyńskie Wczoraj i Dziś
    • Czas przeszły. Wspomnienia
    • Łomżyńskie Towarzystwo Wioślarskie
    • Lokacja Łomży
    • Czarne Lata na Łomżyńskiej Ziemi
    • Moja Łomża
    • Miejsce Pamięci Narodowej w Jeziorku
Ulice Łomży
  • Ul 1
    Łomża. Ul. Boczna
    • 13.07.16
  • wiejska24 2
    Łomża. Ulica Wiejska
    • 26.01.09
  • Ulica Pocztarska 3
    Łomża. Ulica Pocztarska
    • 03.09.10
  • 4
    Łomża. Ulica Senatorska
    • 16.01.09

Szukamy osób do prowadzenia i rozwijania serwisu. Jeżeli masz chęci oraz czas pomóc zapraszamy do kontaktu z redakcją.

Wyróżnienia Serwisu:
Doroczna Nagroda FRDL 2012 pod patronatem Narodowego Centrum Kultury i Polskiego Komitetu ds. UNESCO
Nagroda Prezydenta Łomży w Dziedzinie Kultury 2015
Honorowa Odznaka za zasługi Łomżyńskiego Towarzystwa Naukowego im. Wagów
  • Czarne Lata
  • Książki

Czarne lata na łomżyńskiej ziemi. Rozdział III. 4.

  • Jerzy Smurzyński
  • 15 grudnia 2010
  • No comments
Total
0
Shares
0
0
0
0
0
0
0
0
0

K o s ó w k a

Trudno jest dziś ustalić, świadkiem ilu zbrodni był las położony pomiędzy Boguszami a wsią Kosówka, nazwany w Rejestrze „Lasem Kosówka”: Jak pisałem w rozdziale II w lesie tym z pewnością odbyło się co najmniej sześć egzekucji, a rzeczywista ilość straconych jest niemożliwa do ustalenia.
Podobnie jak w innych lasach, tak i tutaj, po wyzwoleniu rodziny i władze lokalne przystąpiły do ustalania miejsc pochówku i identyfikacji ofiar. W przypadku „Kosówki” nie nastręczało to tak wielkich trudności, jak np. w Jeziorku, czy Giełczynle. Ustępujący Niemcy nie zniszczyli tu zwłok, co pozwoliło na ekshumację większości straconych. Jak opowiadał mi śp. Ireneusz Łojewski, który, podobnie jak ja, stracił rodziców w dniu 15 lipca 1943 roku w Kosówce, bez trudu rozpoznał zwłoki swego ojca po spodniach i zachowanej w kieszeni papierośnicy. Ekshumowane zwłoki były w pojedynczych trumnach przewiezione w długiej kolumnie wozów konnych do Grajewa i tam, po uroczystej mszy św., pochowane na miejscowym cmentarzu. Niestety, p. Łojewski, który obiecał mi pisemną relację z tych uroczystości, nie zdążył już jej przygotować. Mówił mi, że ten niekończący się sznur wozów z trumnami robił wstrząsające wrażenie. Według pracy, jaką opublikował w 1974 roku ks. prof. W. Jemielity (por „Grajewo” – ks. Aleksander Pęza) ekshumacja odbyła się 12.III. a wspólny pogrzeb – 14.III. 1945 roku. Inne ekshumacje odbywały się w miesiącach późniejszych (por. ks. Stanisław Wyszyński)5 Opisałem to w rozdziale II
Tak więc „ Kosówka” stała się bardziej miejscem symbolicznym, niż takim cmentarzem jak inne lasy na Ziemi Łomżyńskiej. Dzisiaj wydarzenia z lat okupacji upamiętniają tam trzy obiekty, które, według informacji Wydziału Rozwoju Gospodarczego Urzędu Wojewódzkiego w Łomży, zajmują powierzchnię 0,0061 ha.
Najbardziej okazały jest pomnik, który – jak podaje Wojewódzki Komitet Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w Łomży, – wystawił pan Leszek Buczyński, miejscowy kamieniarz wspólnie z sąsiadami i kombatantami. Wysoki na 3 metry monument w górnej części zdobi „Krzyż Grunwaldu”. W części środkowej umieszczona jest tablica z napisem: „Miejsce uświęcone krwią 292 Polaków rozstrzelanych przez hitlerowców w latach 1943-1945. Ekshumowano 217 zwłok. Spoczywa 75 zwłok. Cześć Ich Pamięci. Grajewo 1971 r.”2
Pomnik ten należy chyba uznać za symboliczny, upamiętniający tragedię, jaka rozegrała się na terenie całego lasu. W tym samym bowiem roku powstał, usytuowany na mogile o wymiarach 10 na 6 metrów, drugi pomnik, w kształcie stylizowanego krzyża z tablicą: „Mogiła zbiorowa pomordowanych w 1943-45”
Za pusty trzeba prawdopodobnie uznać trzeci, obetonowany grób z metalowym krzyżem, bez żadnych napisów.3 Nie jest wykluczone, że z tego miejsca ekshumowano wszystkie pochowane tam ofiary i przewieziono je na grajewski cmentarz.

Niestety, podobnie jak na innych leśnych cmentarzach, stan obiektów w „Kosówce”, jak też dotycząca tego miejsca dokumentacja i informacja, oględnie mówiąc, nie są najlepsze.

Źródła:

1. Karta ewidencyjna Komitetu Opieki Pamięci Walk i Męczeństwa w Łomży – DW-86
2. Karta j. w. DW-87
3. Karta j. w. DW-88
4. Informacje Państwowej Służby Ochrony Zabytków w Łomży
5. Rozporządzenia Urzędowe Łomżyńskiej Kurii Diecezjalnej Nr 8-9, sierpień-wrzesień 1974 roku – DW-95. „Martyrologium Księży Diecezji Łomżyńskiej 1939-1945” Ks. prof. dr hab. W. Jemielity str. 53 i 59.

Jerzy Smurzyński

Jerzy Smurzyński

Emerytowany dziennikarz – dokumentalista. Do grudnia 1981 roku redaktor PR i TV w Warszawie. Członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich z ponad czterdziestoletnim stażem. Autor licznych publikacji omawiających historię Ziemi Łomżyńskiej, ze szczególnym uwzględnieniem okresu okupacji hitlerowskiej. Ostatni żyjący skazaniec z jeziorkowskiego lasu.

Powiązane tagi
  • Czarne lata na łomżyńskiej ziemi
  • Jerzy Smurzyński
  • Kosówka
  • leśne cmentarze.
Poprzedni post
  • Goniec Łomżyński

Z kalendarium Ziemi Łomżyńskiej

  • Wojciech Winko
  • 14 grudnia 2010
Czytaj artykuł
Następny post
WAGA
  • Pomniki

Pomnik Jakuba Wagi

  • śp. Henryk Sierzputowski
  • 18 grudnia 2010
Czytaj artykuł
Może Ci się spodobać
Czytaj artykuł
  • Bez kategorii
  • Czarne Lata
  • II wojna światowa
  • Jeziorko
  • Okruchy Historii

Osiemdziesiąta  rocznica CZARNEGO LIPCA

  • Beata Sejnowska-Runo
  • 13 czerwca 2023
Czytaj artykuł
  • Bez kategorii
  • Historia leśnej polany
  • II wojna światowa
  • Jeziorko

ZAKŁADNICY MIASTA ŁOMŻY
Ofiary Czarnego Lipca 1943 roku

  • Beata Sejnowska-Runo
  • 7 czerwca 2023
Czytaj artykuł
  • Historia leśnej polany
  • Jeziorko

„Pamiętać to za mało” – kolejna żywa lekcja historii w MPN w Jeziorku

  • Beata Sejnowska-Runo
  • 17 października 2022
Czytaj artykuł
  • Książki
  • Wspomnienia

Eugenia i Marta, historia jednego życia. Część 5

  • Wojciech Winko
  • 19 czerwca 2022
Czytaj artykuł
  • Książki
  • Wspomnienia

Eugenia i Marta, historia jednego życia. Część 4

  • Wojciech Winko
  • 6 maja 2022
Czytaj artykuł
  • Książki
  • Wspomnienia

Eugenia i Marta, historia jednego życia. Część 3

  • Wojciech Winko
  • 18 kwietnia 2022

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Golden Pixel | historialomzy.pl | copyright © 2023

Wprowadź słowa kluczowe wyszukiwania i naciśnij Enter.

Strona korzysta z ciasteczek. Zapoznaj się z Polityką prywatności.ZgodaPolityka prywatności