ROZDZIAŁ II
HARCERSTWO ŁOMŻYŃSKIE
ZA CZASÓW CHORĄGWI ŁOMŻYŃSKIEJ
we wspomnieniach
str. 71-83
hm Teresa Niklewicz
Hufiec ZHP Łomża im. Obrońców Wizny w latach 1975 – 1981
Hufiec ZHP Łomża im. Obrońców Wizny, zwany potocznie Hufiec Łomża – miasto, powstał w 1975 r. w wyniku zmian w podziale administracyjnym kraju. Z Hufca Powiatowego przejął sztandar i imię „Obrońców Wizny”. Pierwszą Komendantką Hufca została hm. Teresa Niklewicz – powołana do pełnienia obowiązków przez Komendanta Łomżyńskiej Chorągwi ZHP – hm. Jerzego Cichowicza z dniem 21 lipca 1975 r. (do X 1981 r.). Zastępcą Komendanta do spraw kwatermistrzowskich była Barbara Piątek, (byli także: Zofia Bobrowska, Krystyna Lipińska, Jan Sokołowski, Teresa Domańska). Zastępcą komendanta do spraw programowych została Irena Kamińska (później Irena Mleczek).
Najwyższą władzą w Hufcu była Konferencja Sprawozdawczo – Wyborcza, zwoływana co 4 lata. W okresie między konferencjami władzami były: Rada Hufca i Komenda Hufca.
Skład osobowy Rady Hufca (dane z 1975 r.):
1. Balewska Teodozja hm.
2. Baliszewska Krystyna pwd.
3. Bagiński Henryk hm.
4. Brajczewska Barbara phm.
5. Gołębiewska Teresa phm.
6. Kamińska Irena hm.
7. Miller Halina phm.
8. Mleczek Irena hm.
9. Niklewicz Teresa hm.
10. Piątek Barbara phm.
11. Sawicka Barbara pwd.
12. Skowrońska Maria phm.
13. Skowroński Zdzisław phm.
14. Śledziewska Hanna pwd.
15. Stefanowicz Maria hm.
16. Warelis Irena phm. (Fujak Hanna)
17. Zielińska Barbara hm.
Organem kontrolnym była Komisja Rewizyjna, której przewodniczyła hm. Eugenia Cwalina.
Podstawowe zadanie Hufca to organizowanie działalności wychowawczej poprzez:
– umacnianie szczepów i drużyn przez współzawodnictwo Ruchu Sztandarowego i Mistrzowskich Drużyn Zuchowych,
– pomoc drużynowym w doskonaleniu ich umiejętności,
– pozyskiwanie kadry instruktorskiej i przygotowanie jej do pracy,
– organizowanie imprez turystycznych, sportowych i kulturalnych,
– współpraca drużyn zuchowych, harcerskich i HSPS – umacnianie „ciągu wychowawczego” wewnątrz ZHP,
– tworzenie i wzbogacanie bazy materialnej poprzez podejmowanie prac zarobkowych i właściwe gospodarowanie posiadanym majątkiem,
– pozyskiwanie sojuszników spośród władz, rodziców, członków ZHP i mieszkańców.
Hufiec pracował w oparciu o roczny plan pracy, poszerzony o kwartalne terminarze ważniejszych poczynań Komendy Hufca i jej referatów (dane z 1976 r.).
Referat zuchowy:
– Kamińska Irena (Michałowska Irena) – kierownik referatu
– Popkowska Marianna
– Borowska Regina
– Sawicka Barbara
– Cwalina Eugenia
– Głażewska Teresa
– Łowicka Irena
Referat harcerski:
– Skowrońska Maria (Gałązka Hanka) – kierownik referatu
– Śledziewska Hanna
– Warelis Irena
– Duchnowska Krystyna
– Świerdzewska Hanna
– Kołodziejska Irena
– Szabla Eugenia
Referat starszoharcerski
-Gołębiewska Teresa (Sędziak Henryka) – kierownik referatu
– Dziełak Renata – Liceum Medyczne
– Zalewski Stanisław – Zespół Szkół Drzewnych
– Zalewski Adam – Technikum Weterynaryjne
– Szczęsny Waldemar – Technikum Weterynaryjne
– Truskolaski Jerzy – Technikum Budowlane
– Babiel Józef – Technikum Budowlane
– Dziemińska Grażyna – Zespół Szkół Mechanicznych
– Nowodworska Danuta – Liceum Ekonomiczne
– Kluczyk Hanna – Liceum Ekonomiczne
Działała także Komisja Stopni Instruktorskich – przewodniczący Lucjan Wiszniewski oraz Retmanat Hufca – retman hufca –Wasilewski Ireneusz (Dobrzycki Jerzy).
Kontrolę realizacji planu hufca sprawowała Rada Hufca, która rozpatrywała roczne sprawozdania przedkładane przez Komendę:
– Niklewicz Teresa – komendant
– Kamińska Irena – z-ca
– Piątek Barbara – z-ca
– Gołębiewska Teresa – członek
– Mleczek Irena – członek
W celu dalszego rozwoju i intensyfikacji działalności ZHP na terenie szkół, na mocy zarządzenia Ministerstwa Oświaty i Wychowania, zostali powołani komendanci szczepów jako instruktorzy ZHP na etatach nauczycielskich. Praca zatrudnionych na tych etatach nauczycieli (zgodnie z treścią wytycznych) przyczyniała się do upowszechniania programu wychowawczego w środowisku całej młodzieży szkolnej i jednocześnie sprzyjała pogłębianiu społecznego charakteru działalności ZHP. Komendantów szczepów dla szkół podstawowych na wniosek komendanta hufca powoływała Inspektor Oświaty w Łomży – p. Aleksandra Klimaszewska, a do szkół średnich – Kurator Oświaty i Wychowania – p. Konstanty Daniszewski.
omendanci szczepów:
Szkoła Podstawowa nr 1 – Hanna Śledziewska, Wiesława Masiak
Szkoła Podstawowa nr 2 – Irena Car, Barbara Sawicka
Szkoła Podstawowa nr 3 – Irena Warelis, Elżbieta Bukowska, Mirosława Kluczek
Szkoła Podstawowa nr 4 – Eugenia Cwalina, Hanna Świerdzewska
Szkoła Podstawowa nr 6 – Wiesława Piłaszewicz
Szkoła Podstawowa nr 7 – Irena Łowicka
Liceum Ogólnokształcące – Janina Zawojska, Zofia Skrodzka, Hanna Fujak
Liceum Medyczne – Teodozja Balewska, Jadwiga Cwalina, Marzena Popławska
Technikum Budowlane – Józef Babiel, Jerzy Bukowski
Technikum Weterynaryjne – Teresa Gołębiewska, Albina Chojak
Zespół Szkół Mechanicznych – Marian Szyenk, Irena Mleczek, Anna Strzelińska
Zespół Szkół Drzewnych – Krystyna Baliszewska, Jolanta Pietrzykowska
Liceum Ekonomiczne – Barbara Brajczewska, Andrzej Kopka
W Zespole Szkół Drzewnych działała 1 Drużyna Wodna – opiekun Ireneusz Wasilewski, jedna drużyna HSPS – opiekun Anna Zaniewska.
Drużynę Nieprzetartego Szlaku w Szkole Podstawowej nr 8 prowadziła Urszula Modzelewska, a przy Domu Pomocy Społecznej na ul. Polowej – Izabela Olszewska.
Hufiec w statystyce za rok szkolny 1975 -76
Zuchów – 906
Harcerzy – 1093
Młodzież z HSPS – 2089
Przybocznych – 184
Razem: 4272
Drużyny: HSPS – 91
harcerzyHarcerskie – 39
Zuchowe – 43
Zorganizowanie w stosunku do młodzieży uczącej się – 58,5 %, w 1981 roku w ZHP było ponad 6 tysięcy zuchów i harcerzy.
Harcerstwo posiadające własny rozbudowany ceremoniał zawarty w „Zasadach organizowania ważniejszych uroczystości i obrzędów” było często na terenie szkoły organizatorem uroczystości państwowych i szkolnych dla ogółu uczniów, np.:
– rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego
– powitanie klas pierwszych
– pożegnanie absolwentów
– wręczenie szkole sztandaru
– nadanie szkole imienia patrona
– otwarcie Izby Pamięci Narodowej
– obchody Dnia Nauczyciela i Dnia Dziecka
Każdy rok harcerski rozpoczynaliśmy „ Harcerskim starem” czyli:
– biwakami połączonymi z biegami sprawdzającymi wiedzę i umiejętności harcerzy, a w drużynach zuchowych „ zuchowymi wyprawami sobieradków”
– inauguracją roku harcerskiego na szkolnych apelach, gdzie wręczano dyplomy „Ruchu Sztandarowego”, meldunki z harcerskiego lata, przyjmowano zuchy III gwiazdki do drużyn harcerskich;
– zaciągano warty i składano wiązanki kwiatów w miejscach pamięci narodowej;
– organizowano kiermasze, koncerty, korowód ulicami miasta Łomży;
– tradycyjnie w szkołach ponadpodstawowych początek roku harcerskiego wiązał się również z realizacją kampanii „Powitanie”.
Centralną akcją programową ZHP zobowiązującą wszystkich harcerzy i instruktorów do wykonania określonych zadań były Alerty Naczelnika ZHP. Wszystkie ogniwa ZHP wykonywały w tym samym czasie przez 2 – 4 dni jednolite, z góry określone zadania, a następnie przesyłały meldunki o ich wykonaniu. Alerty stanowiły ważny czynnik wychowania patriotycznego i internacjonalistycznego w ZHP. Obok członków ZHP w zadaniach uczestniczyła również młodzież niezrzeszona.
Alerty ZHP:
1976 r. – XII Alert „Olimpijski start”- poświęcony zdrowiu i sprawności fizycznej dzieci i młodzieży miał charakter masowego wezwania do uprawiania sportu
1977 r. – XIII Alert „Tu, gdzie nasz dom”- zadania związane z własnym środowiskiem i rodziną, zakończeniem alertu był Dzień Matki
1978 r. – XIV Alert „Godni patriotycznych tradycji rośniemy na przyszłości miarę”. Zadania alertowe koncentrowały się wokół haseł na poszczególne dni :
1. W hołdzie bohaterom
2. Nasz rodowód
3. Nasza szansa
1979 r. – XV Alert „Biało-czerwonej- zdrowie, radość, pokój”. Alert związany był z obchodami Międzynarodowego Roku Dziecka
1980 r. – XVI Alert „W hołdzie zwycięzcom – w służbie dla pokoju”. Hasła poszczególnych dni :
1. Świat, w którym żyjemy
2. Chorągiew pokoju
3. Pamięć historii żyje w nas
Turystyka – nierozerwalnie związana z najdawniejszymi dziejami harcerstwa pozwala na osiągnięcie zamierzonych celów wychowawczych. Służy temu zdobywanie sprawności harcerskich i odznak turystycznych. Podstawowa działalność turystyczna (biwaki, rajdy, obozy wędrowne) prowadzona była w drużynach i szczepach. Rolę wyspecjalizowanego ogniwa w działalności harcerstwa starszego pełniły HKT (Harcerskie Kluby Turystyczne)
Popularna w naszym hufcu była też turystyka wodna i żeglarska. Mieliśmy prężny retmanat (szczególnie, gdy kierował nim Jerzy Dobrzycki) i własny sprzęt umożliwiający każdego roku organizowanie obozów żeglarskich na mazurskich jeziorach. Były dwie bardzo aktywne drużyny żeglarskie: przy Liceum Ogólnokształcącym i Zespole Szkół Mechanicznych (ZSMech.). Drużyna żeglarska przy ZSMech, prowadzona była przez ucznia Ryszarda Nawrockiego, wielkiego pasjonata. Przyjęli oni propozycję od pilota chorągwianego otrzymania łodzi żeglarskiej – Omega (bardzo zniszczonej), w zamian za wyremontowanie. Mieliśmy problemy z hangarowaniem sprzętu żeglarskiego hufca, więc harcerze na okres
zimowy przechowywali ją w stodole w Starej Łomży nad rzeką. Tam w wolnych chwilach zaczynali od mozolnego skrobania i przygotowywania podłoża, a następnie malowania, aby latem pływać, wówczas najładniejszą łódką na Mazurach. Zdobycie farb poliuretanowych w tamtym czasie było wprost niemożliwe, ale zaradni harcerze korzystając z powiązań rodzinnych Sławka Klimczuka (członka drużyny) kupują w Oliwskiej Fabryce Farb środki do odnawiania powłok malarskich. Po przeglądzie i rejestracji łódź otrzymała imię „Galapagos”.
Doświadczenia harcerzy zdobyte w drużynach żeglarskich wpłynęły znacząco na ich dalsze losy. Działali w łomżyńskim klubie żeglarskim „YC Artus”, także w jego zarządzie. Odbywali rejsy stażowo – szkoleniowe po Bałtyku, pływali na żaglowcu Akademii Marynarki Wojennej ORP Iskra i w rejsach organizowanych przez „Szkołę pod Żaglami”. Wielu członków zostało absolwentami Wyższej Szkoły Morskiej w Gdyni. Drużynowy Ryszard Nawrocki został absolwentem Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej w Gdyni (wydziału mechaniczno – elektrycznego).
Braliśmy też udział w spływie kajakowym Biebrzą i Narwią. W roku 1979 zastępca Komendanta Hufca Jan Sokołowski aktywnie uczestniczył w organizacji spływu.
Turystyka zagraniczna odbywała się głównie w formach zorganizowanych przez Komendę Chorągwi w czasie HAL, w ramach wakacyjnej wymiany młodzieży. Samodzielne obozy organizował szczep z Liceum Ekonomicznego (Andrzej Kopka) i Zespole Szkół Drzewnych (Jolanta Szczotko).
Obozy harcerskie dla młodzieży w czasie HAL odbywały się głównie w naszej bazie w Nowym Młynie, albo wymiennie w Polsce. Atrakcją było dowożenie i przywożenie harcerzy przez łomżyńskich taksówkarzy w asyście radiowozów MO. W dowozie bezpłatnym na obozy zarówno do Nowego Młyna taksówkami, jak i w Polsce autokarami, pomagała nam Rada Przyjaciół Harcerstwa. Dzięki RPH mieliśmy także każdego roku trochę drobnego sprzętu na bazie. Największą jednak zasługą RPH była zaprojektowanie i przebudowa linii energetycznej. Mogliśmy już swobodnie korzystać ze sprzętu ułatwiającego pracę w kuchni np. patelnie elektryczne. Wybudowaliśmy też studnię i w ten sposób całkowicie uniezależniliśmy się od leśniczówki.
Skład Rady Przyjaciół Harcerstwa
Antoni Drozdowski – I sekretarz KM PZPR – przewodniczący
Jan Rachubka – Prezydent miasta Łomża – z-ca
Mieczysław Rozbicki – dyrektor Wydz. Komunikacji UW w Łomży
Jerzy Bilmin – kierownik Rejonu Energetycznego w Łomży
Mikołaj Jednacz – Inspektor Oświaty i Wychowania w Łomży
Barbara Karlikowska – z-ca dyrektora Wydz. Handlu UW w Łomży
Ważniejsze inicjatywy Hufca:
– Manewry Techniczno – Obronne (MTO) odbywały się co 2 lata. Pierwsze chorągwiane MTO odbyły się w czerwcu 1978 r. Hufiec Łomża – miasto odpowiadał za przygotowanie i przeprowadzenie Rowerowego Toru Przeszkód. Za merytoryczne przygotowanie „Miasteczka ruchu drogowego” na placu przy Domu Dziecka na ulicy Polnej 16 odpowiadał hm. Henryk Bagiński.
– „Harcerski wielobój sprawnościowy” uwzględniający; pokonywanie przeszkód terenowych w biegu przełajowym, posługiwanie się mapą i busolą, orientacja w terenie, udzielanie pierwszej pomocy przedlekarskiej, był propozycją dla drużyn i organizowany przez szczepy.
Manewry kończyły się finałami centralnymi. W dniach 1 – 18 lipca 1978 roku w Muszakach woj. olsztyńskie odbyły się VI Centralne MTO. Harcerze z ZSMech (jako reprezentanci chorągwi) w Samochodowym Torze Przeszkód zdobyli III miejsce.
Spośród innych imprez turystycznych cieszących się dużym zainteresowaniem wśród harcerzy z drużyn HSPS należy wymienić:
– Ogólnopolski Harcerski Rajd „Szlakami jutra”
– Bieszczady – 40
– Azymut – Huta Katowice
– Harcerski Rajd Świętokrzyski
– Klimczok
– Krajobrazy Północy
– Imprezy na Orientację
– w „Kurpiowskim Rajdzie Zwycięstwa” organizowanym przez Chorągiew Łomżyńską uczestniczyliśmy licznie i chętnie, ale harcerze także pomagali przy jego organizacji i przebiegu.
Metodyka pracy harcerskiej w dużej mierze opierała się na wieloletnich tradycyjnych formach pracy harcerstwa, opartych na obrzędowości i zwyczajach wzbogacanych własną aktywnością i inwencją instruktorów i młodzieży. Szczególną rolę odgrywała tu piosenka harcerska. W celu wzbogacania własnego repertuaru i wymiany doświadczeń, corocznie organizowano Festiwal Piosenki Harcerskiej, który miał formę konkursową i kończył się na szczeblu centralnym. W 1977 r. na Festiwalu Piosenki Harcerskiej w Siedlcach dwie główne nagrody i nagrodę publiczności otrzymał Waldemar Samordak z Technikum Weterynaryjnego m.in. za piosenkę „Lato z ptakami odchodzi”. Nagrodę dziennikarzy na tym festiwalu otrzymał duet Waldemar Samordak i Grażyna Długozima.
Młodzież uczestnicząca w Harcerskim Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolnej w Kielcach doskonaliła swoje umiejętności w trakcie warsztatów artystycznych pod fachową opieką zawodowych reżyserów, aktorów, choreografów, scenografów i instrumentalistów. Harcerki z Liceum Ogólnokształcącego Ewa Nowacka, Ewa Domurat i Winiarska otrzymały wyróżnienie za poezję śpiewaną.
Propozycji programowych dla drużyn było dużo ze szczebla centralnego, ale aktywność drużyny to w dużej mierze kadra. O „małą kadrę” troszczyli się komendanci szczepów, a o kadrę instruktorską hufiec.
Mieliśmy opracowany system kształcenia oraz nagród i wyróżnień, ale poza wszelkimi formalnościami byliśmy grupą autentycznych przyjaciół. Spotykaliśmy się na imieninach i innych uroczystościach rodzinnych. Do dziś, kiedy widzimy się, czasami po latach, nie przechodzimy obojętnie, ale z radością się witamy i szczerze rozmawiamy.
W tym miejscu pragnę poinformować o stopniu instruktorskim harcmistrz Polski Ludowej (hm. PL) – nie ma PRL, nie ma stopnia, ale kiedyś był i to dziś historia. Harcmistrz PL – honorowy stopień instruktorski przyznawany dożywotnio. Otrzymywali go instruktorzy cieszący się dużym autorytetem, którzy w stopniu
hm. przepracowali minimum 10 lat i złożyli raport ze służby instruktorskiej Naczelnikowi ZHP.
hm Wiesława Piłaszewicz
Działalność Szczepu w Szkole Podstawowej nr 6 w Łomży
Szczep Harcerski im. Obrońców Westerplatte przy Szkole Podstawowej nr 6 w Łomży skupiał w swoich szeregach około 50% młodzieży. Zuchy i harcerze pracowali pod opieką doświadczonych instruktorów:
DRUŻYNY ZUCHOWE | DRUŻYNY HARCERSKIE |
– hm. Czesława Bęćko | – hm. Jadwiga Boryszewska |
– hm. Irena Boryszewska | – hm. Irena Kołodziejska |
– hm. PL Teresa Głażewska | – phm. Krystyna Laskowska |
– hm. Jadwiga Kosiorek | – phm. Elżbieta Sójko |
– hm. Helena Szumowska | – hm. Janina Rybicka |
W pracę z drużynami zaangażowani byli też: Irena Mleczek, Elżbieta Niemyjska, Aleksandra Radzimirska, Urszula Grądzka, Maria Kaczyńska, Benedykt Michalak. Zbiórki odbywały się w każdy poniedziałek, który był dniem mundurowym, na łonie przyrody lub w salach szkolnych. Zadania proponowała Komenda Hufca, Chorągwi, Główna Kwatera, Szczep. Ponadto każda drużyna miała szereg własnych, ciekawych pomysłów.
Turnieje Wiedzy Obywatelskiej ogłaszane rozkazem Naczelnika ZHP mobilizowały do rywalizacji wszystkich zuchów i harcerzy w całej Polsce. Szczepy walczyły o Puchar Komendanta Hufca.
Zadania były długofalowe (3 – miesięczne) ułożone tak, aby wzbogacać wiedzę z różnych dziedzin, poznać naturalne środowisko człowieka, jego ochronę, docenić piękno przyrody. Harcerze wędrowali szlakami własnego miasta, regionu i województwa. W Turnieju Wiedzy o Białostocczyźnie wyłoniono zespół w składzie: Andrzej Kwiatkowski, Andrzej Przeździecki i Roman Przeździecki, który zajął I miejsce na szczeblu powiatu i godnie reprezentował nasz hufiec w eliminacjach chorągwianych zajmując VII miejsce.
Zuchy chętnie brały udział w „Zuchowym turnieju techniki”, a harcerze w „Technicznym torze przeszkód” poznając różne techniki majsterkowania, nowoczesne procesy techniczne. Zwiedzały zakłady pracy: mleczarnię, „bawełnę”1, przychodnie lekarskie, Spółdzielnię Pracy „Miś”.
Dzielnie spisali się reprezentanci z drużyny Młodzieżowej Służby Ruchu dh. Ireny Kołodziejskiej w Manewrach Techniczno – Obronnych w składzie: Piotr Wysocki i Wojtek Suchocki, zwyciężając na szczeblu miasta.
Drużyny interesowały się własnym regionem, zachęcając kolegów niezorganizowanych do wykonywania albumów, makiet, miniencyklopedii. Uwieńczeniem poznawania swego regionu była kilkugodzinna wycieczka na trasie
1 „bawełna” to Łomżyńskie Zakłady Przemysłu Bawełnianego w Łomży
Łomża – Wizna – Strękowa Góra – Jedwabne – Jeziorko – Łomża z poznaniem przeszłości naszych rodzinnych stron oraz miejsc upamiętnionych męczeńską krwią rodaków. Wyprawę pilotowała dh. Jadwiga Boryszewska.
Szereg pieszych wycieczek po mieście, spotkania z ciekawymi ludźmi, konkursy plastyczne o Łomży, poznanie historii i legend, przyszłości naszego miasta zaowocowało piękną imprezą dla całej szkoły „Tradycje i przyszłość – treścią naszych dni”.
Szczep harcerski był inicjatorem wielu imprez, w których brała udział Rada Pedagogiczna, rodzice i młodzież doceniając pracę zuchów i harcerzy. Podczas zadań turniejowych zuchy i harcerze poznawali także swoją Ojczyznę, jej historię, legendy, piosenki. Poznawali też sylwetki polskich aktorów, artystów. Zadania dostarczały wiele przeżyć, bowiem łączyły się z uczuciami miłości do swego miasta, ludzi, Ojczyzny.
W naszej pamięci pozostały zadania X Turnieju Wiedzy Obywatelskiej „Dzieciom uśmiech – światu pokój”. Na szczeblu Szczepu odbyła się impreza „Otwarta estrada”, w ramach której zuchy i harcerze zaprezentowali swoje talenty wokalne. Doceniając pracę „słowikom i słowiczętom w harcerskich mundurach, sukcesów nie tylko wokalnych” życzył z-ca Komendanta Hufca dh. Jan Sokołowski.
Na „Zuchowej sesji ONZ w ważnych sprawach dzieci na świecie” zorganizowanej przez 50 Drużynę Zuchową pod opieką hm Ireny Kołodziejskiej uczestniczyła Komendantka Hufca ZHP hm. Teresa Niklewicz, która złożyła podziękowanie za wspaniałą działalność i życzyła dalszych sukcesów.
Drużyna zuchowa hm. PL Teresy Głażewskiej wykazała się znajomością wielu bajek. Prezentowały się postacie z dworu Małego Księcia, które wzięły udział w pląsach zuchowych. Książę w nagrodę przekazał zuchom swoją przepiękną różę.
35 Drużyna Zuchowa hm. Heleny Szumowskiej wykonała szereg prac plastycznych w różnych technikach. Wiele albumów ukazujących życie dzieci na całej kuli ziemskiej zgromadzono na wystawie wśród prac innych drużyn. 60 z nich przekazano do Komendy Hufca, a około 300 pozostało w Szczepie na aukcję prac, z której dochód przeznaczony był na zakup karetki reanimacyjnej dla szpitala w Łomży.
35 Drużyna Zuchów pod opieką dh. Heleny Szumowskiej prowadziła współpracę z drużyną zuchową z Jastrząbki Starej. W okresie jesiennym odwiedziła zaprzyjaźnioną drużynę. Zbieranie grzybów, ognisko, pieczenie kiełbasek i ziemniaków, a także wymiana doświadczeń, wspólne zabawy uatrakcyjniły pobyt w Jastrząbce.
Wiosną odbyło się następne spotkanie przyjaciół, ale już w Łomży. Zuchy poznały uroki naszego miasta, pracę szczepu i obejrzały ciekawy montaż słowno – muzyczny.
Wielkie „Spotkanie przyjaźni” zorganizowały dh. Irena Boryszewska i dh. Czesława Bęćko. W wielkim kręgu przybyłych gości czekało dużo atrakcji. Śpiewom, zabawom i konkursom nie było końca. A na podsumowanie matki przygotowały smaczny poczęstunek.
Miejska Rada Przyjaciół Harcerstwa w Łomży po zapoznaniu się z dokonaniami i osiągnięciami Szczepu złożyła Dyrekcji Szkoły, Kierownictwu Szczepu, instruktorom i harcerzom serdeczne gratulacje i słowa uznania.
Praca całego Szczepu została także doceniona przez Komendę Hufca. We współzawodnictwie o Puchar Komendanta zwyciężył nasz Szczep. Przy licznie zgromadzonych gościach, delegacjach różnych szkół, przedstawicielach Komendy Hufca, Dyrekcji, rodzicach Puchar Komendanta wręczył Przewodniczący Miejskiej Rady Przyjaciół Harcerstwa na ręce Szczepowej dh. Wiesławy Piłaszewicz. Zuchy i harcerze wystąpili w bogatym programie artystycznym, odbyła się jednocześnie aukcja prac dziecięcych i wielka loteria fantowa.
Corocznie ogłaszany był trzydniowy Alert Naczelnika Związku Harcerstwa Polskiego, który aktywizował do realizacji wyznaczonych zadań.
X Alert Naczelnika – rok 1974
„Nasz dom – Polska Ludowa”
Zuchy:
I – album o mamach, porządkowanie miejsc pamięci
II – wystawka „Moja mama”, spotkanie z matkami
III – czyn społeczny
IV – zabawa z udziałem uczniów niezorganizowanych
Harcerze:
I – Przeprowadzenie zwiadów „Śladem bohaterów XXX-lecia” i „Rejestr za…”
II – Kominek – spotkanie z bohaterem
III – Praca na rzecz środowiska
IV – Spotkanie w zakładzie pracy, wręczenie upominków
XI Alert Naczelnika – rok 1975
„Kierunek Zwycięstwo – Manewry”
XII Alert „Olimpijski Start” – rok 1976
Zajęcia związane ze sportem: „Polscy mistrzowie sportu”.
„Nasze osiedle czyste i uporządkowane”.
XVI Alert Naczelnika ZHP – rok 1980
„W hołdzie zwycięzcom, w służbie dla pokoju”
I dzień: „Świat, w którym żyjemy”
Poznanie życia dzieci w innych krajach. Nawiązanie kontaktu listownego z kolegami Bułgarii, NRD, ZSRR
II dzień: „Chcemy żyć w pokoju”
Wspólnie z rodzicami i żołnierzami zorganizowano wiosenny wielobój sprawnościowy
III dzień: „Pamięć historii żyje w nas”
Przekazanie symbolicznej kwoty na Centrum Zdrowia Dziecka. Uporządkowanie grobów bohaterów II wojny światowej. Kominek nt. „Pamięć historii żyje w nas”.
XVII Alert Naczelnika ZHP – rok 1981
„Z pomocą dla powodzian” – to główne hasło alertowe.
Członkowie Szczepu przekazali kilkanaście paczek z odzieżą, środkami higienicznymi, przyborami szkolnymi i zabawkami dla najmłodszych.
Zebrano 9 836 zł 50 gr i przesłano na rzecz powodzian województwa płockiego.
Ponadto uroczyście obchodzono dni, w których odbywały się Zjazdy ZHP. Szkoła odświętnie udekorowana, harcerze w pełnej gali wykonywali czyny i zadania zjazdowe. Część zbiórek była poświęcona historii harcerstwa.
Trzykrotnym delegatem na Zjazd ZHP była dh. Wiesława Piłaszewicz, VI Zjazd ZHP 28 – 29 III 1977 r., VII Zjazd ZHP 15 – 17 III 1981 r., VIII Zjazd ZHP 28 – 31 III 1985 r. Na IX Zjeździe wyróżniona została Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Drużyny zuchowe i harcerskie aktywnie uczestniczyły w akcjach Chorągwi Łomżyńskiej np. w Kampanii „Bohater” poświęconej Samodzielnej Grupie Operacyjnej „Narew”. Praca związana była z pogłębianiem wiedzy historycznej, odwiedzeniem miejsc pamięci narodowej. Odbywały się także spotkania z bohaterami tamtych czasów. Członkowie Szczepu wzięli udział w uroczystości nadania imienia i wręczenia sztandaru w Nowogrodzie.
Wiele niezapomnianych przygód przeżyli na Kurpiowskim Rajdzie Zwycięstwa. Pod opieką dh. Ireny Kołodziejskiej i Wiesławy Piłaszewicz nie tylko odpoczywali i bawili się, ale poznawali region, tropili ślady leśnej zwierzyny, opiekowali się miejscami pamięci.
Wspaniałą imprezą było Chorągwiane Święto Zucha, Manewry Techniczno – Obronne. Harcerze wykonywali zadania sprawnościowe, a efektem były zwycięstwa:
– Zuchowy Wielobój Sprawnych – I miejsce w eliminacjach rejonowych
– Manewry Techniczno – Obronne – tor przeszkód – II miejsce w eliminacjach rejonowych
– VI Chorągwiane Manewry Techniczno – Obronne ZHP w konkurencji: Rowerowy Tor Przeszkód – III miejsce.
Również systematycznie realizowano zadania długofalowe związane z wyborem bohatera naszego Hufca. Tu szczególną uwagę zwrócono na poznanie historii regionu, bohaterstwo Polaków w czasie II wojny i opiekę nad mogiłami poległych. Podsumowaniem kampanii Hufca był udział w uroczystym nadaniu Hufcowi Łomżyńskiemu imienia „Obrońców Wizny” w Wiźnie 6 X 1974 r.
Za stałą opiekę nad miejscami pamięci wielu instruktorów, zuchów i harcerzy zostało wyróżnionych odznaką „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”.
Dh. Irena Kołodziejska prowadziła harcerską drużynę Młodzieżowa Służba Ruchu (MSR), która upowszechniała kulturę na jezdni, uczyła pierwszoklasistów bezpiecznego poruszania się po ulicy i w szkole. We współzawodnictwie o tytuł najlepszej drużyny MSR zajęła jedno z czołowych miejsc, za co została uhonorowana dyplomem Komendanta Chorągwi. Otrzymała też tytuł Drużyny Sztandarowej ZHP.
Wielkim świętem w Szczepie były Obietnice Zuchowe i Przyrzeczenia Harcerskie, które odbywały się w obecności rodziców, dyrekcji szkoły, uczniów niezorganizowanych.
Za swą systematyczną, aktywną pracę drużyny zuchowe wielokrotnie zostały uhonorowane tytułem Mistrzowskiej Drużyny Zuchów, a listy gratulacyjne Naczelnika ZHP hm. PL Jerzego Wojciechowskiego otrzymały:
– hm. Czesława Bęćko
– hm. Irena Boryszewsk
hm. PL Teresa Głażewska
– hm. Jadwiga Kosiorek
– hm. Helena Szumowska
W roku 1975 Komendantka Hufca Teresa Niklewicz wręczyła siedmiu instruktorom odznaczenia „Zasłużony Instruktor Białostocczyzny”. Między innymi wyróżniono dh. Wiesławę Piłaszewicz, Irenę Boryszewską, Teresę Głażewską, Helenę Szumowską, Irenę Kołodziejską.
W roku 1980 Główna Kwatera ZHP nadała tytuł „Wzorowego Kręgu Instruktorskiego” kręgowi działajacemmu przy Szczepie w Szkole Podstawowej nr 6 w Łomży prowadzonym przez dh. Wiesławę Piłaszewicz.
Uwieńczeniem pracy w każdym roku szkolnym były biwaki (Nowy Młyn, Czarnocin, Szablak, Dobrylas ), zimowiska (Ruda Śląska), obozy wędrowne (Kielce – Ostrowiec Świętokrzyski, Mazury, Kurpie…), kolonie zuchowe (np. Warszawa, Kraków…). Kolonia zuchowa w Warszawie była wyróżniona przez Komendanta Chorągwi hm. Zbigniewa Żukowskiego. Podczas Nieobozowej Akcji Letniej`73 harcerze organizowali dla dzieci z podwórka zabawy, wyprawy do parku, lasu. Nagrodzony został Grzesiek Szczawiński z drużyny HSR.
Nie zabrakło niespodzianek na obozach. W lipcu 1972 r. w lesie obok Nowego Młyna wybuchł pożar. Harcerze pośpieszyli gasić płonący las. Z naszego Szczepu wyróżnili się S. Bednarski i K. Muszyński. Na imprezie podsumowującej „Dymy nad lasem” otrzymali cenne nagrody z rąk przedstawiciela Wojewódzkiej Straży Pożarnej.
Harcerską Akcję Letnią prowadziły dh. Irena Boryszewska, Jadwiga Boryszewska, Teresa Głażewska, Irena Kołodziejska, Helena Szumowska, Wiesława Piłaszewicz. Zuchy i harcerze poznawali dzięki niej najpiękniejsze zakątki swego kraju, zdobywali szereg sprawności zespołowych i indywidualnych, nawiązali nowe przyjaźnie, sprawdzali swoje umiejętności podczas gier terenowych, zwiadów środowiskowych i zajęć sportowych. Jednocześnie wypoczywali przed czekającymi ich zadaniami w roku szkolnym.
Instruktorzy Szczepu brali aktywny udział w pracach władz Hufca i Chorągwi:
dh. Irena Kołodziejska – przewodnicząca Komisji Stopni Instruktorskich (1983)
dh. Wiesława Piłaszewicz – Kierownik Referatu Młodzieży Młodszej (68 -74)
– Przewodnicząca Hufcowej Komisji Rewizyjnej (67 – 75)
– Instruktor Metodyczny ZHP (1973 – 75)
– Przewodnicząca Komisji Rewizyjnej Chorągwi
(1975 – 1988)
– Członek Rady i Komendy Hufca Łomża – miasto
(1983 – 1984)
ponadto: Komendant Szczepu przy Szkole Podstawowej nr 6
Przewodnicząca Kręgu Instruktorskiego (1967 – 1982)
Przewodnicząca Kręgu Instruktorskiego przy Szkole Podstawowej nr 1
(1985 – 1989)
Harcerstwo to wspaniała szkoła życia, niezapomniana przygoda, rozwijająca uczucia patriotyzmu, miłości do przyrody, łącząca wszystkich we wspólną harcerską rodzinę. Nic tak nie łączy ludzi jak wspólna praca, nostalgiczne ogniska, nocne rozmowy przy nich, wyprawy w plener czy obozy. Harcerskie przyjaźnie trwają przez dziesiątki lat.
Kto był harcerzem, jest nim zawsze!
Redakcja Serwisu
